RICHARD MEIER: HET MUSEUM VOORKUNSTHANDWERK IN FRANKFURTDe nieuwbouw van musea lijkt zich tegenwoordig bij uitstek te lenenom nieuwe ofvernieuwende stromingen in de architectuur een kans tegeven. Dat geldt niet alleen in ons eigen land, maar in bijna gelijke matevoor West-Duitsland. Het Kunsthandwerkmuseum in Frankfurt, dat zichkenmerkt door een lichte, optimistische architectuur, staat deze maandcentraal.34 Cement 1986 nr. 9Aan de oever van de Main inFrankfurt staan verschillendemusea. Het grootste is het Mu-seum voor Kunsthandwerk van de NewYorkse architect Richard Meier die deopdracht via een prijsvraag heeft ver-worven.Oorspronkelijk was het museum ge-huisvest in eenoud herenhuis van 1803,villa Metzler, een classicistisch gebouw.DeL-vormige nieuwbouw ligt rondomde villaindie zin datdeze villa drie maalis herhaald en de vier bouwvolumen nuin een vierkant zijn geschikt. Er is eencomplexe verwevenheid met de verbin-dende bouwelementen tot stand ge-bracht, die het geheel een bepaaldespanning geven.Het museum ligt in een park tussen dewoonwijk Sachsenhausen en het stads-centrum dat aan de overkant van de ri-vier begint. Het park fungeert als ver-bindingsweg tussen stad en wijk, waar-toe een stelsel van voetpaderi er door-heen loopt. Museum en park vormeneen nadrukkelijke eenheid, mede dank-zij de poorten, de fonteinen en andere...~Cement 1986 nr. 9 35De verbinding met villa Metzier is eenmet veel glas uitgevoerde loopbrug opde tweede verdieping, die zowel op hetbouwkundige elementen die Meier alsaccenten geplaatst heeft, welke onder-delen duidelijk refereren aan het ge-bouwzelf. Belangrijkis ookde hoekver-draaiing tussen de verschillende ge-bouwdelen en tussen gebouwen voet-paden.Bezoekers van het museum treffen eenomgeving aan waarin de tentoongestel~de kunst, het gebouw zelfen de aankle-ding van het park met elkaar wedijve-ren. Centrum van park en museumvormt de ingangshof. Het gebouw teltdrie verdiepingen, evenals de villaMetzier, en bezit een rastermaat van 1,1x 1,1 meter, afgeleid van de vierkanteplattegrond van de villa.Op de begane grond bevinden zich deentree-hal, een grote foyer, restaurant,bibliotheek en kantoren, alsmede eenruimte voor wisselende exposities. Deverbinding met de andere verdiepingengebeurt met brede hellingbanen. In ar-chitectonisch opzicht zijn deze helling-banen een heel bijzonder onderdeel vanhet gebouw. De banen zijn met eenhoekverdraaiing van 3,50losgehoudenvan de overige ruimten en door een videervan gescheiden. Maar vanafde banenkan de bezoeker via grote wandopenin-gen alvast in de expositieruimtenkijken.36 Cement 1986 nr. 9Cement 1986 nr. 9 37oude als het nieuwe gebouw onopval-lend aansluit.De draagstructuur is van gewapend be-ton met dragende buitenmuren. De ge-vels zijn gedeeltelijkvaneen pleisterlaagvoorzien, gedeeltelijk ook bekleed metwit-ge?mailleerde vierkante panelen,eveneensinde rastermaatvan 1,1 x 1,1 m.Dein dit rasterpassendevensteropenin-gen zijn bezet met alumium ramen,voorzien van drie lagen ge?soleerd glas.Voorbasement, kroonlijsten terrasvloe-ren is Italiaans graniet, toegepast. Debinnenvloeren vanhetmuseum zijnbe-legd met licht eikehout; de hellingba-nen zijn bekleed met tapijt.Het museUm van Richard Meier is eenbijzonder gebouw in vormgeving, kleur(overwegend wit) en detaillering, datheel Wat aandacht heeft gekregen sindsde opening vorig jaar apriL Architec-tuurcritici doen hun uiterste best hetgebouw te analyseren en het een plaatste geven in de huidige ontwikkelingen.Er worden begrippen aangevoerd alseclecticisme, modem en post-modem.Ook het begrip 'smooth' is al eens geval-len, dat goed zou passen bij dit gebouwvan een Amerikaanse architect. In ditverband past een citaat van de directeurvan het Duitse Architectuurmuseum inFrankfurt, Heinrich Klotz, '... Das Ge-b?ude steht wie ein Grossmodell in ei-ner gereinigten Atmosph?re. Was LeCorbusier ertr?umt haben mag, das warseinem Nachfolger zu realisieren ver- I-_~__~~~~_~~ ~_~~~ _g?nnt. Deun Meier hat die Formen undFormeln, die Le Corbusier ersonnenhatte, urn seinen Einfamilienh?usemdie besondere Gestalt zu geben, in gros-ser Manier wiederverwandt....Hopelijk brengt de hier geplaatste foto-serie duidelijk over wat Richard Meierzichzelften doel stelt 'Mijn doel is aan-wezigheid, niet illusie enikstreefhet namet onvermoeibare energie. Ik geloofdathetde ziel enh?thartisvan de archi-tectuur*.Redactie* Citaat ontleend aan Wonen TABK15/85Foto's: Alastair Hunter, Edinburgh38 Cement 1986 nr. 9Cement 1986 nr. 9 39