Atlas-funderingspaalvoor nieuwbouwIn tegenstelling met de funderingspaal, welke zelfs bij eenzeer beperkte werkruimte in de grond wordt vervaardigd(bijv. de Witbetonpaal), worden de Atlas-palen bij nieuw-bouw toegepast, omdat daarbij de stalen schacht wordtuitgetrokken. De vervaardiging van Atlas-palen vereist duseen ruime werkhoogte. Zij worden zowel in droge als inwaterhoudende grond vervaardigd. Dat geschiedt op devolgende wijze.Nadat een van tevoren gemaakte betonvoet op de daarvoorbestemde plaats op de grond is gezet, wordt hierop eenstalen schacht geplaatst (foto 1). Deze schacht wordt zowelfoto 2. schacht en betonnen voetstuktek. 3. schema van het vervaardigenfoto 1. plaatsen van stalen schacht op een betonvoetonder als boven geleid langs twee 'geleiders', welke on-geveer op dezelfde wijze als bij de Hollandse heistelling telood worden gehouden (foto 2).Hierna wordt in de schacht een hoeveelheid niet geheeldroge betonspecie gebracht, welke met een zwaar blok, af-hankelijk van de schachtdiameter, met een gewicht van1 300-2 000 kg wordt aangestampt.Nadat men het blok enige malen heeft laten vallen, is debetonspecie. zodanig gecomprimeerd, dat deze zich aan deschacht vastzet; hierdoor is het mogelijk, dat zowel deschacht als de betonprop gelijktijdig naar beneden wordengeslagen; bovendien sluit de prop de schacht aan de onder-zijde waterdicht af (tek. 3).De paal wordt dus altijd in een droge schacht gemaakt.Door inwendig heien kan de buis dus nu op de gewenstediepte worden gebracht, waarbij speciaal wordt gewezen ophet voordeel, dat het hei-effect groot is en de energie directovergebracht wordt op de grondlaag, waarbij de trillingenveel geringer zijn dan bij normaal heiwerk.Wanneer nu het geheel de stuitlaag heeft bereikt, waarvande diepte door voorafgaande boringen en sonderingenvrijwel bekend is, dan kan de paal worden gekalenderd.Daarna gaat men de vergrote voet vormen (2 van tek. 3).Om dit te volbrengen wordt de schacht met behulp vantwee takels een weinig gelicht en vastgezet, waardoor verderzakken onmogelijk wordt.Wordt nu wederom op de betonprop geheid, dan wordtdeze na enkele klappen uit de schacht geslagen. Intussenwordt nieuwe, niet geheel droge, betonspecie toegevoegden onder de buis uitgestampt, waarna de schacht weerenkele cm wordt gelicht. Deze handelingen worden her-haald, totdat de voet de van tevoren bepaalde afmetingheeft verkregen.Direct daarna wordt de eigenlijke paal gemaakt. Nadat dewapening in de schacht is gebracht, wordt betonspecie toe-gevoegd en met hetzelfde blok aangestampt. De schachtwordt daarna stelselmatig gelicht, totdat de paal de ver-eiste lengte heeft verkregen (3 en 4 van tek. 3).390Cement 6 (1954) Nr 21-22foto 4transport van debetonspecie metbak langs schachtEnkele voordelen van de betonvoet zijn:1. daar de diameter van de betonvoet groter is dan dievan de schacht, wordt tijdens het inheien de kleef groten-deels teniet gedaan, waardoor minder kracht nodig is omde te maken paal op diepte te krijgen, terwijl dit voordeelook bij het trekken van de schacht weer van belang is.2. zodra de betonvoet de stuitlaag heeft bereikt en dus depaalvoet verder moet worden gevormd, zal de uitge-slagen betonspecie zich zijwaarts verspreiden, doordat debetonvoet nu eenmaal harder is dan welke grondsoort ook.3. bij gewapende palen heeft men de zekerheid, dat op dewapening een voldoende dekking ontstaat, doordat devoet vooral in stijve bovenlagen een sleuf trekt, welkegroter is dan de diameter van de schacht. Deze sleufwordt derhalve door het aanstampen met het zwareblok altijd volledig met betonspecie gevuld.Het inbrengen van de specie geschiedt door middel vaneen zich langs de schacht op en neer bewegende bak, die ,de specie boven in de schacht brengt (foto 4).De wapening van de Atlas-palen wordt alleen benut voor deconstructie van de paal, m.a.w. deze behoeft, zoals bij te-voren gemaakte palen het geval is, niet extra te worden ver-zwaard om de risico's van het transport en het heien van depalen te ondervangen. Palen met een lengte van 6-7 m1kunnen veelal zonder wapening worden gemaakt.E?n van de voordelen van het toepassen van Atlas -palenis, dat men direct met het werk een aanvang kan maken ener dus niet behoeft te worden gewacht op de tijd, welke methet productieproces en het leveren van de gemaakte palengepaard gaat. Wanneer enkele rijen Atlas-palen in de grondzijn vervaardigd, kan men onmiddellijk met de funderingbeginnen, daar er van de palen vrijwel niets behoeft te wor-den gesloopt.Hieruit volgt dat Atlas-palen nooit te lang of te kort zijnen men nimmer last heeft van het tijdrovende en kostbareslopen en afvoeren van paalkoppen.Bij laag gelegen funderingen kan men de palen storten v??r debouwput is uitgegraven, in welk geval de paal tot op de ge-wenste hoogte onder het maaiveld wordt gestort. Men kande put dan later uitgraven; de palen zijn direct op de juistehoogte (zie foto 5). Het draagvermogen van Atlas-palen kantot 100 ton worden opgevoerd.Tot slot dient nog te worden opgemerkt dat het maken vanAtlas-palen met een draagvermogen beneden de 25 toneconomisch geen voordelen biedt, omdat men gebonden isaan een bepaalde diameter, daar de schacht altijd ruimtemoet bieden aan de wapening en het te gebruiken blok.A.P.foto 5. blootgelegde palen van laaggelegen fundering foto 6. een uit de grond getrokken Atlas-paalCement 6-1954)- Nr 21-22 391