Op2 november1995 was het 25jaargeleden dat de afsluitingvan het Haringvliet werd vol-tooid. Deze afsluiting, te zamen met die van het Volkerak, gaf aan een groot gebied de inde Deltawet vastgelegde veiligheid tegen overstroming. Ook de waterhuishouding vanNederland werd ingrijpendverbeterd. De stuwen in de Neder-Rijn maken het mogelijk in tij-den van droogte meer rivierwater door de lfssel naar het Ijssetmeer te dirigeren. Door deschuiven van de Spuisluizen in het Haringvliet bij lage Rijn- en Maasafvoeren langergeste-ten te houden, stroomt meer watervia de Nieuwe Waterweg naarzee, waardoor ook hier deindringingvan zout water wordt beperkt. Door de 'kraan' van de Haringvlietsluizen bij gro-tere rivierafvoeren langer open te houden, wordtvoorkomen dat te grote stroomsnelhedenvoor de scheepvaart op de Waterweg ontstaan.25JAARSPUISLUIZENHARINGVLIETSinds de ingebruikneming van de Haring-vlietsluizen worden de schuiven alleen ge-opend bij waterstanden op zee die lager zijndan die op het Haringvliet. Hierdoor is aan debinnenzijde een zoutbekken ontstaan metnog maar beperkte variaties in waterstan-den. De aanvankelijke doelstelling is daar-mee verwezenlijkt, maar naar inmiddels isgebleken, is dit gegaan ten koste van eenverarmingvan het milieu. Daaromworden nuandere spuiregimes overwogen, waarbij deschuiven ook bij vloed geopend kunnen zijn.Een definitieve keuze tussen de mogelijkespuiregimes zal worden gemaakt aan dehand van een afweging van alle van belangzijnde aspecten (natuurwaarden, voorzie-ning voor drinkwater en water voor de land-bouw enz.). Momenteel wordt daarvoor hetMilieu Effect Rapport opgesteld.Dus wellicht een ander spuiregime. maar defuncties van de spuisluizen blijven dezelfde;waterkering, waterhuishouding (instelbarekraan) en - nog niet genoemd - wegverbin-ding.Hetcomplex heeft 17 openingen, elk 56,5 mbreed. De openingen, waarvan de drempelop NAP- 5,50 m ligt, worden afgesloten doorstalen segmentschuiven. De draaipuntenvan de schuiven zijn bevestigd aan de voor-gespannen betonnen Nabrenggers. die vanpijler tot pijler overspannen. Dit betekent datde ligger niet alleen de 22,4 m brede wegdraagt, maar ook de verval- en golfbelastin-gen naar de pijlers overbrengt. Destijds isdaarvoor uitgegaan van een waterbelastingvan maar liefst 2200 kN perstrekkende me-ter schuif (de horizontale belasting is daar-door ongeveer 1,7 maal het eigen gewicht).De driehoekvormige ligger heeft een hoogtevan 12 m en een breedte van 22,4 m.Iedere ligger IS destijds opgebouwd uit 22 ge-prefabriceerde moten, die elk een breedte(in langsrichting van de ligger) van 2 m had-den en 2500 kN wogen. Tussen de motenzijn 0,5 m brede voegen gestort. De liggerszijn in langs- en in breedterichting voorge-spannen. De langsvoorspankracht bedraagt265000 kNoNu nog klinken deze afmetingen kolossaal.Destijds was dat ook zo, maar er was meeraan de hand; nooit eerder was een zo grotevoorgespannen betonconstructie aan zeegebouwd, nooit eerder was prefabricage opeen dergelijke schaal toegepast. En meer inhet alledaagse: de kennis omtrent voorge-spannen beton en trekpalen was nietwat hetvandaag de dag is. Terzijde zij opgemerkt datde constructie is gefundeerd op 22 000gladde betonpalen met een gemiddeldelengte van 14 m. Enwas intu?tie nodig en veelonderzoek.Dergelijke grote projecten worden altijd ont-worpen door een team. Maar van dit teamwas Ir.PBlokland (1920 1976). destijdshoofd van de Afdeling Bijzondere Construc-ties van de Directie Sluizen en Stuwen van deRijkswaterstaat, zeer nadrukkelijk de leideren de initiator. Dat was hij ook bij de andere,eerdergenoemde werken: de stuwen in deNeder-Rijn en Lek en de Volkeraksluizen. Hijwas een uiterst kundig ontwerper, die ersteeds in slaagde voor schijnbaar niet-bere-kenbare problemen toch geschematiseerdemodellen te vinden die w?l berekend kondenworden en nog realistisch waren ook. Blok-land was de starter en begeleider van veelonderzoek dat niet alleen betrokken projec-tenten goede kwam, maarwaarvan de resul-taten veel runner toepasbaar waren. Die on-derzoeken rondde hij zonodig zelf af als deuitkomsten te lang op zich lieten wachten.Maar bovenal was hij een inspirator voor zijnmedewerkers en voor verenigingen zoals deSTUVO. de CUR en de Betonvereniging. Dat1963 ir.P.Blokland (links) ontving de MagnelMedaillehet huis van de Betonvereniging in Goudanaar hem is genoemd, is dan ook een terech-te, postume hulde.Maar gelukkig was er ook waardering bij zijnleven. In november 1963 werd hem voor zijncentrale aandeel bij het tot stand komen vanhet betongedeelte van de spuisluizen in hetHaringvliet de Gustave Magnel Medaille ver-leend door de Algemene Vereniging van deIngenieurs der bijzondere Scholen van deRijksuniversiteit te Gent. Deze prestigieuzemedaille wordt om de drie jaar uitgereikt. Deeerste ging naar de bekende Franse con-structeur Esquillan, de tweede naar Blok-land.Het verzoek dit korte artikel te schrijven naaraanleiding van 25 jaar Haringvlietafsluitingis afkomstig van ir.J.C.Slagter, oud-hoofddi-recteur van de Rijkswaterstaat. Omdat wijbeiden leerlingen zijn van Ir.P.Blokland enomdatSlagterna het overlijden van BlokJandvier jaar lang mijn zeer gewaardeerde chefwas, heb ik graag aan dit verzoek voldaan.A.G/erum?63_ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _J
Reacties