Log in
inloggen bij Cement
Hulp bij wachtwoord
Geen account?
shop word lid
Home / Alle kennis / Artikelen

Meten aan circulariteit

Het berekenen van circulaire producten met LCA-methodiek of circulariteitsindicator Mantijn van Leeuwen - 17 juli 2018

Met alle aandacht voor de transitie van een lineaire naar een circulaire economie, ontstaat automatisch de behoefte de mate van circulariteit van een product, ontwerp of dienst te kunnen bepalen. Want ook hier geldt: meten is weten. Als we voor een project tussen verschillende aanbiedingen willen kiezen en circulariteit één van de selectiecriteria is, willen we graag de mate van circulariteit van een aanbieding kwantitatief kunnen vaststellen. Op die manier is de keuze zo objectief mogelijk te maken en is toepassing in selectieprocedures (bijvoorbeeld bij een aanbesteding) zo betrouwbaar, eerlijk en robuust mogelijk. Zie daar de roep om een kwantitatieve bepaling van circulariteit voor (bouw)producten.

Met alle aandacht voor de transitie van een lineaire naar een circulaire economie, ontstaat automatisch de behoefte de mate van circulariteit van een product, ontwerp of dienst te kunnen bepalen. Want ook hier geldt: meten is weten. Als we voor een project tussen verschillende aanbiedingen willen kiezen en circulariteit één van de selectiecriteria is, willen we graag de mate van circulariteit van een aanbieding kwantitatief kunnen vaststellen. Op die manier is de keuze zo objectief mogelijk te maken en is toepassing in selectieprocedures (bijvoorbeeld bij een aanbesteding) zo betrouwbaar, eerlijk en robuust mogelijk. Zie daar de roep om een kwantitatieve bepaling van circulariteit voor (bouw)producten. Critici stellen dat circulariteit geen doel op zich is, maar dat het ons zou moeten gaan om de impact van circulaire producten op vermindering van grondstoffen, fossiele brandstoffen en schadelijke emissies naar het milieu. Daar is zeker iets voor te zeggen. Voor het vaststellen van milieu-impact, als emissies en uitputting van natuurlijke hulpbronnen, is er een werkend systeem gebaseerd op levenscyclusanalyse (LCA) en uitgewerkt voor bouwproducten in de Bepalingsmethode Milieuprestatie gebouwen en GWW-werken van Stichting Bouwkwaliteit [3] (hierna te noemen de ‘SBK-bepalingsmethode’). De vraag is of het huidige systeem – ooit gebouwd met als uitgangspunt vooral lineaire ketens – voor circulaire producten en ketens  een adequate methode is om de milieu-impact te bepalen. Daar is onderzoek naar gedaan en dit artikel geeft daar een overzicht van. 
Wanneer de genoemde bepalingsmethode niet afdoende zou zijn en we naast de milieu-impact ook een getal willen hebben voor de mate van circulariteit van een product, zijn er nieuwe methoden nodig om dat te bepalen. Ook hier is al enig onderzoek naar gedaan en ook dit zal in dit artikel worden behandeld. 

Volledige bericht lezen?

Het volledige item is gratis beschikbaar voor onze leden.
Nog geen lid? meld u aan bij ons netwerk.

Reacties

Michiel Visscher - Royal HaskoningDHV 30 juli 2018 11:12

Goed dat er steeds meer aandacht komt voor circulariteit van materialen. wat ik echter niet begrijp is dat men dit in een getal wil kunnen vatten. Ik zie het nut wel van een materiaal circulariteits indicator, maar een score zet je ook op het verkeerde been. Een score is een momentopname, en geeft niet weer op welke terreinen van hergebruik nog vooruitgang geboekt kan worden, die je met je ontwerpteam kunt oppakken. Ik kan me voorstellen dat op het gebied van LCA en grondstoffen hergebruik een MCI goed werkt. Maar daarhoudt het ook echt op. De mate van herbruikbaarheid strekt zich uit van hele gebouwen, bouwdelen, elementen, componenten tot grondstoffen. Er zijn vele hergebruik circels denkbaar, die allemaal goed zijn. Ellen MacArthur Foundation heeft ook hierover vele graphics en literatuur beschikbaar. Hebruikbaarheid is een andere vorm van maakbaarheid. Er is nog nooit iemand geweest die maakbaarheid van gebouwen of producten in een getal heeft willen vangen. Daar komt altijd een stuk ervaring bij kijken van ontwerpers, bouwers en producenten. Dat is bij herbruikbaarheid niet anders, dus laten we dit aspect meenemen in de ontwikkeling van herbruikbaarheid. We hebben geen meetinstrumenten nodig; we hebben kennis en ervaring nodig en uitwisseling van kennis en ervaring. Waar maakbaarheid zich nog beperkt tot 1 project (en de samenwerking tussen partijen te overzien is) is herbruikbaarheid verspreid over meerdere projecten. Het is niet zo ingewikkeld om voor te stellen hoe een 100% circulair gebouw gemaakt en ontmanteld wordt. Niet alles zal meteen kunnen omdat productietechnieken en/of economische modellen nog ontoereikend zijn. Wat in zo'n geval essentieel is, is dat dat je 'no-regret' keuzes kunt maken, wat betekent dat als iets vandaag nog niet circulair kan zijn dit op termijn nog wel kan worden. Ik pleit ervoor om een circulariteits indicator te creeren die je feedback geeft over de impact van ontwerpkeuzes en je daarbij laat zien wat je kunt doen om verbetering aan te brengen en te voorkomen dat je toekomst potentieel belemmert. In 2010 heb ik Eva Starmans begeleid in haar afstuderen aan de TU Eindhoven. Zij heeft een goede basis neergezet voor het gedachtengoed zoals hierboven beschreven. Je krijgt een score (want dat willen sommige mensen graag) maar je krijgt ook uitgebreide feedback d.m.v. spider-plots over circulariteit op diverse thema's als ook op onderdelen van gebouwen (fundering, constructie, gevels, installaties en inbouw) en hun onderlinge aansluitingen.

x Met het invullen van dit formulier geef je Cement en relaties toestemming om je informatie toe te sturen over zijn producten, dienstverlening en gerelateerde zaken. Akkoord
Renda ©2024. All rights reserved.

Deze website maakt gebruik van cookies. Meer informatie AccepterenWeigeren