ir.J.W.Dorresteijn en J.H.WernsenDosbouw Technische opzet en planningvandepijlerbouwInleidingHet bouwen van 66 pijlers binnen een tijdsbestek van ruim 4 jaar vraagt om een fabriekmatigeaanpak. Een goede voorbereiding van de fabricage is voor het welslagen ervan vereist. lets overdie voorbereiding wordt in het volgende besproken. Relatief veel aandacht wordt geschonkenaan de planning en organisatie van het werk, maar ook andere zaken, zoals het hoe en waaromvan de brug naar het werkeiland, de inrichting van het centrale werkterrein en de bouwdokken,de betoncentrale en diverse hulpconstructies worden uiteengezet.Tenslotte wordt een beeld gegeven van de voortgang van de werkzaamheden die betrekkinghebben op de pijlerfabricagetotseptember 1979, met hieren daareen extrapolatie naarheteindvan het jaar, de tijd waarin dit artikel wordt gepubliceerd.locatie bouwplaatsNadat in de zomer van 1977 de principebeslissing was genomen de pijlers uit te voeren alsmonolietconstructies, waarvan het ontwerp dat toen voor ogen stond in grote lijnen overeen-kwam met het huidige ontwerp, restte er nauwelijksnog tijd om verschillende bouwplaatsen enbouwmethodes te onderzoeken.Uit de studies die voor die tijd verricht waren, was duidelijk geworden dat het bouwen in eenbouwdok de voorkeurverdient boven andere methodes. Ook de plaats van het bouwdok wasvrijgauw vastgesteld, omdat simultaan met de bovengenoemde studies naar verschillende uitvoe-ringsmethodes, ook diverse potenti?le bouwdoksituaties zijn ge?valueerd, onder meer nabij dein aanbouw zijnde Philipsdamsluizen en nabij de werkhaven Schelphoek.De keuze is gevallen op het uitbreiden en voltooien van het gedeeltelijk gebouwde bouwdokSchaar aan de noordoost-zijdevan hetdamvakGeul. Ditdokwastezamen met hetdok Roompotin uitvoering genomen in de periode dat men dacht de kering te realiseren met behulp vandoorstroomcaissons. De caissons moesten in deze dokken worden gebouwd (fig. 1)........."OU."" "." ,,-"""",p.~~ . / .'~'I,,' -/ ../ ...I-'-r=--r \ .,.... ..... ~ roggeplaat???.I _._._ __hulpbrugww~a:oozc????. /' /'bouwput ????.?? _."'....iS..!!.O.~!!!'ll_?-'.- -_.-'~...,ROOfiAPOTNOORD BEVELAltD1Monding Oostersehelde met liggingbouwputtenPlanning pijlerbouwBeschikbare bouwtijdNaastde bouwmethode en de bouwplaats, is de besch ikbare bouwtijd hetbel?ngrijksteelementin de voorbereiding van de pijlerfabricage. Voor het makenvan de 66 betonnen pijlersbestondgeen voorgeschreven tijdsduur. De beschikbare periode voordebouw van de pijlersmoestvoorde realisering van de stormvloedkering worden afgeleid uit, en ingepast in het geheel van alleactiviteiten.Binnen de periode voor hettotale project van 1977 tot eind 1985moestworden gezochtnaareenzo optimaal mogelijke bouwtijd voor de pijlers binnen het raamwerk van onder meer debenodigde tijd voor onderzoek, studie, ontwerp, bouw hulpmaterieel, alsmede tijdsduren vooruitvoering fundatiebed, plaatsen pijlers, opbouw drempel en monteren hamerstukken, ver-keerskokers, dorpelbalken en stalen schuiven.Vooruitlopend op af te ronden studies dienden, ten aanzien van verschillende hoofdbewerkin-gen, uitgangspunten te worden vastgesteld voor de overall-planning en vandaar uit voor deplanning van de pijlerbouw.UitgangspuntenDe totale tijdsduuren daarmee de organisatievan depijlerbouwwordtuiteindelijk bepaald dooronderstaande randvoorwaarden en uitgangspunten:a. een zo lang mogelijke bouwtijd voor het fabriceren van de pijlers teneinde de manbezetting zolaag mogelijk te houden (personeelswervingsprobleem) .b. een gelijkmatig produktieproces (voorkomen van pieken en dalen in personeel- en materieelbe-zetting)c. de vroegst mogelijke startdatum fabricage pijlersd.startdatum plaatsen pijlerse. plaatsingstempo pijlersf. aantal bouwdokkeng. geschatte bouwtijd eerste pijler.Globaal kan de afleiding van de uitgangspunten c. t/m e.schematisch worden weergegeven alsin figuur 2 is gebeurd.Cement XXXI (1979) nr. 12 588Iad.cperiodeU periode voorperiode voorontwerpwerkvoor- terreininrichting,bereidingpijlers I---'- mobilisatie; ~ startdatumIlevertijden fabricageperiode voor materialen pijlersbestekken; prijs; 1-3-1979opdracht!ad. d en estudie werk- invloedsfactoren computer-plaatsings-methode voor zoals stroom, getij, simulatie-plaatsen pijlers seizoenen, vaarroutes, programmatempo,..----. vermogen hefschipontwerp benodigde periode vanafhefschip plaatsing eerste pijler tot startdatumeinde werk (o.m. afhankelijklplaatsenvan drempeluitvoering) pijlerswas: 1-8-1981is nu: 1-3-1982benodigde periode vanafUplaatsen laatste pijler toteinde werk (o.m. afh. vanresterende deel werkzaamhedenaan drempel en activiteitendaarna2Bepaling startdata fabricage pijlers enplaatsen pijlersFiguur 3\ totaal beschikbareIbouwtijd pijlerfabr.",I "OlI ~e~\~~ontw. voorber.lbotiwtijd o"9_0 _ _ _pijlerbouw I 1 pijl~rfstartdatumpijlerfabr.ontwer, voorher. edeelte uitv.fundatiebedontwerp, bouw hefschipCement XXXI (1979) nr. 12Het aantal bouwdokkenNa de keuze voor het bouwen van de pijlers in het ten tijde van deze keus reeds gedeeltelijkaangelegde bouwdok 'Schaar' moest worden gezocht naar een zo 'optimaal' mogelijke verde-ling van ditdok in meerdere compartimenten. Hetaantal compartimenten isvangroteinvloed opde uiteindelijk beschikbare bouwtijd voor de pijlers. Immers, indien a,lIe pijlers in ??n dokworden gebouwd, dan moet de totale produktie voltooid zijn v??rdat het dok onder water kanworden gezet en er begonnen kan worden met het plaatsen van de pijlers. De produktie moetvroegtijdig gereed zijn hetgeen resulteert in een relatief korte bouwtijd.Indien alle pijlers in een apart dok worden gebouwd, dan kan met de pijlerproduktie wordendoorgegaan tot zolang v??r het plaatsen van de laatste pijler,als nodig isvoorhetopruimen vanhetlaatste bouwdok, het innunderen ervan en het baggeren van een van de ringdijken. De laatsteoplossing geeft de langst mogelijke bouwtijd, maar is economisch onaanvaardbaar.De onderlinge samenhang tussen pijlerplaatsing,pijlerfabricage en aantal bouwdokken werdvia grafische weg (tijd/weg-d iagrammen) middels 'trial and error'-methode, op basis van eerdergenoemde randvoorwaarden vastgelegd (fig. 3).Bij elk aantal bouwdokken ontstaat een andere optimale verdeling van de 66 pijlers over hetaantal dokken en een gewijzigde totaal beschikbare bouwtijd. Praktische mogelijkheden voorverdeling van bouwput 'Schaar' en kostenoverwegingen bepaalden uiteindelijk de keuze van 4compartimenten .De bouwtijd voor de eerste pijler (mede bepalend voor het construeren van deopleveringslijn) werd op basis van ontwerptekeningen van de pijler middels detailplanningvastgelegd. Hierbij werd uitgegaan van 20% aanloopverliezen.Na vele vergelijkingen met wisselende uitgangspunten werd uiteindelijk, op basis van:een plaatsingsperiode van 1.8.81 tot 31.12.83,de startdatum voor fabricage van 1.3.79en een bouwtijd voor de eerste pijler van 280 dagen,de optimale afstemming tussen produktie en plaatsen van de pijlers vastgelegd.Bij deze afstemming behoordeeen verdeling van de66 pijlers over de vierbouwdokken van resp.13,23, 18 en 12 pijlers, terwijl een beschikbare bouwtijd voor de pijlerproduktie van 4,15 jaarontstond.In een later stadium bleek uit verdergaande detailstudies dat een hoger plaatsingstempomogelijkwas. Detijdsruimte in deoveral'-planning die ontstond door hethogereplaatsingstem-po (kortere plaatsingsduu r) werd aangewend ten behoeve van het ontwerp, de voorbereid ing ende uitvoering van het fundatiebed, door de aanvangsdatum voor het plaatsen van de pijlers teverschuiven van 1.8.81 naar 1.3.82. Dit vraagt om een aanpassing van het eerder omschrevenafstemmingsdiagram.De voortgang van de uitvoeringswerkzaamhedenaan de delingsdijken van de bouwput warenop dat moment in een zodanig gevorderd stadium, dat de indeling van de put niet zonder meer589~~=1,.---r'--'---'---rI666050~40~..,aoii:20~10 ~~?=r':~:-T":=?:'"Ib+-r7:"":'''''-''-::-':-,.-l-o