Over de 'veiligheid' van onzeconstructiesVerslag van de 'Veiligheidsdag', 7 april 1970 te UtrechtUD.C. 624.046.5De veiligheid van bouwwerkenHet onderwerp 'veiligheid' heeft de laatstetijd steeds meer belangstelling gekregen. Inbinnen- en buitenland wordt op verschillendeniveaus de veiligheid van onze constructiester discussie gesteld. Daarbij komen nieuweinzichten naar voren, die een sterk filoso-fisch karakter bezitten. Dat 'nieuwe denken',waarmee wij ons vertrouwd dienen te maken,zal uiteindelijk ge'integreerd moeten wordenin nieuwe voorschriften die op een geheelnieuwe ontwerpfilosofie zijn gebaseerd.De bezinning op de veiligheid van beton-constructiesis sterk gestimuleerd door hetComit? Europ?en du B?ton (CEB), die daar-toe Commission VI 'S?curit?'heeft ingesteld.In navolging daarvan heeft de Commissievoor Uitvoering van Research (CUR) reedsin 1966 de CUR-commissie A-16 'Veiligheid'ingesteld, als een zgn. schaduwcommissievan de genoemde CEB-commissie en boven-dien belast met de taak om de nieuweveiligheidsinzichten in ons land ingang tedoen vinden,In verband met deze taak achtte CUR-com-missie A-16 het gewenst om een 'Veilig-heidsdag' te organiseren, waar de filosofie?nover en de ontwikkelingen van het begrip'veiligheid' op ontwerpers en constructeursovergedragen zouden kunnen worden.Het CUR-bestuur heeft de organisatie vaneen dergelijke studiedag overgedragen aanWat is de waardevan voorschriften?prof. ir.D.DickeIn een gebouw als waar wij nu zijn, voelenwij ons veilig. Na deze constatering kunnenwij ons afvragen, of de mensheid altijd zo'ngevoel van veiligheid heeft gekend. Tege-lijkertijd rijst de vraag, of dat gevoel altijdgerechtvaardigd is.Cement XXII (1970) nr. 10de Betonvereniging. De nieuwe ontwerp-filosofie, waarvan de bedoelde velllqhelds-beschouwingen een essentieel onderdeelzijn, beperkt zich echter niet tot betoncon-structies. De nieuwe inzichten hebben na-melijk betrekking op alle soorten civiele enbouwkundige constructies (en hun onder-delen), onverschillig uit welke materialendie constructies zijn samengesteld.De op 7 april [l. te Utrecht gehouden 'Veilig-heidsdag', met als thema 'Kritische be-schouwing van de ontwerpfilosofie', is danook georganiseerd door de Betonvereniging,in samenwerking met het StaalbouwkundigGenootschap alsmede de Sectie Utiliteits-bouw van het Koninklijk Instituut van Inge-nieurs.Op deze 'Veiligheidsdag', onder voorzitter-schap van BV-bestuurslid ir.L.P.Sikkel, heb-ben drie leden van CUR-commissie A-16een inleiding gehouden.Prof.irDDicke, hoogleraar in de ToegepasteMechanica aan de Afdeling Bouwkunde vande T.H. Delft sprak over de waarde vanvoorschriften, de ontoereikendheid van be-rekeningen en voorschriften, over de con-structeursintu?tie en over de vraag of onzevoorschriften veilig zijn. Hij eindigde metde oproep aan de 'voorschriften-makers' omons tijdig voor te bereiden op ingrijpendewijzigingen en nieuwe ontwikkelingen.Aanvankelijk bouwde de mens op zijn er-varing. Zie bij voorbeeld de eenvoudige con-structie van twee zuilen met daarop eenbalk. De ervaring had geleerd dat zoietsbleef staan.Maar naast die ervaring ging weldra deintu?tie een rol spelen, althans bij hen diewij met recht 'pioniers' kunnen noemen. Zijkwamen tot constructies als die van de graf-ruimten in een grote piramide. Een zeer bij-zondere 'ontdekking' was zonder twijfel deboog. Daarmee zijn inderdaad 'hoogtepunten'in het menselijk bouwen bereikt: gothischebogen, luchtbogen e.d, Hun bijzonderheid is,dat zij werden gebouwd Van materialen dievrijwel uitsluitend druk kunnen opnemen.420lr.lKuipers, lector in de Bouwmaterialen aande Afdeling Weg- en Waterbouw van de T.H.Delft, zette uiteen hoede veiligheid vanverschillende materialen en constructies tevergelijken is. Daarbij maakt hij gebruik vaneen statistische benadering, die hij al jarengeleden in het Stevln-laboratorlurn heeft ont-wikkeld voor de beoordeling van bepaaldehoutverbindingen.Ir.F.K.Ligtenberg, directeur van het InstituutTNO voor Bouwmaterialen en Bouwconstruc-ties (IBBC-TNO), belichtte op de van hembekende wijze een aantal aspecten van deveiligheidsproblematiek, zoals de kans opbezwijken (zowel door overbelasting alsdoor andere oorzaken) en de evaluatie vanhet risico.De discussies, onder leiding van BV-secre-taris A.M.Witte, ing., maakten duidelijk dater ook in ons land veel belangstelling voorhet onderwerp 'Veiligheid' bestaat, maarleverden tegelijkertijd het bewijs dat er opdit gebied nog heel wat gestudeerd ?nvoorgelicht moet worden alvorens er vaneen algemene aanvaarding der nieuweveiligheidsbeschouwingen sprake kan zijn.Als een bijdrage aan de noodzakelijke voor-lichting bevat dit artikel een samenvattingvan de eerste twee lezingen (prof.Dicke enir.Kuipers). Ir.Ligtenberg's lezing zal in hetkomende novembernummer van Cement wor-den samengevat. Red.In die tijd was een constructie dus 'goed'als deze niet bezweek. Volgens onze be-grippen zal de veiligheidsco?ffici?nt toenongeveer 1,1 zijn geweest.In de loop der eeuwen deed zich bij hetbouwen een verandering voor doordat we-tenschap en onderzoek steeds meer be-tekenis kregen en nieuwe materialen hunintrede deden. Deze ontwikkeling vereisteop den duur een 'vastlegging', zodat menkon lezen wat mogelijk was en wat niet.Dat is misschien altijd wel gebeurd, of-schoon in onze ogen nogal primitief. Hoehet ook zij, met het voortschrijden der ont-wikkeling werd de behoefte aan voorschrif-ten en richtlijnen alsmaar groter.
Reacties