ir.J.C.WalravenTechnische Hogeschool DelftoSpanningsverdeling over een doorsnede(a); bijbehorende schuifspannings-verdeling (b)2Kammodel volgens Kani (a), krachten optand volgens Kani (b) en krachten op tandvolgens Fenwiek, Swamy, Taylor (c)3Verschillende componenten in dedwarskrachtoverdracht bij liggers zonderschuifwapening volgens Taylor[~,.ltukzOne(20-40"lo),[1.;;ijVing (35 - 50 "10)Tdeuvel (15 - 25 0/0)Cement XXXI (1979) nr. 1Het afschuifdraagvermogenvan grindbeton- en lichtbeton-liggers zonderschuifwapeningInleidingDe formulering van het afschuifdraagvermogen van liggerelementen zonder schuifwapening,zoals aangegeven in de VB 1974 - art. E-504.2 (Lu = 0,5 tb), bevat niet alle invloedsvariabelendie volgens onderzoekingen noodzakelijk zijn voor de bepaling van het afschuifdraagvarmogen;de invloed van het langswapeningspercentage en de liggerhoogte zijn niet in rekening gebracht.Uit in de literatuur gevonden gegevens blijkt dat de VB-formule onveilig is.In deel G van de VB wordt dezelfde formule ook voor lichtbeton opgenomen. Omdat er aanwij-zingen bestaan dat lichtbeton zich nog ongunstiger gedraagt dan grindbeton, zijn in het Stevin-laboratorium, in het kader van een studentenprakticum, experimenten uitgevoerd om te komentot een juist inzicht in het gedrag van lichtbeton en daarmee tot een verbeterde ontwerpformule.Dit was op grond van gegevens uit de literatuur all??n niet mogelijk, omdat de invloed van deliggerhoogte op het afschuifdraagvermogen nooit systematisch is onderzocht.Beschrijving van het breukmechanismeDe eerste theorie?n, ontwikkeld om het afschuifgedrag van constructies zonder schuifwapeningte beschrijven, gingen er van uit dat het beton boven de neutrale lijn aan drukspanningen onder-hevig is en onder de neutrale lijn (gescheurde gebied) geen axiale spanningen opneemt(fig. la). Dit leidde tot de conclusie dat de schuifspanningen in een doorsnede verdeeld zijn overde hoogte als aangegeven in figuur 1b. Hierop gebaseerd is de bij het ontwerpen gangbare uit-drukking:LU=~ ,.......... ,..?..?.... ,.................................................................................................. (1)bzof, nog eenvoudigerTuLU = bh" ............................................................................................,..........................,. (2)Hoewel men later tot de conclusie kwam dat het afschuiven van een constructie niet ontstaatdoordat een grensschuifspanning wordt overschreden, maar dat meestal de treksterkte van hetbeton maatgevend is, is de traditionele schrijfwijze, uitgedrukt in (1) en (2), tot op heden gehand-haafd. De waarde Lu moet men dus niet zien als een werkelijk optredende schuifspanning, dochals een rekengrootheid zonder fysische betekenis.@Een stap tot beter begrip van het werkelijk optredende afschuifmechanisme in constructieszonder schuifwapening werd gezet door Kani [10], die het zogenaamde kammodel introduceer-de (fig. 2). In dit model worden de 'tanden' tussen de scheuren beschouwd als consoles, die in-geklemd zijn in een boog. Door aanhechting van de langswapening wordt zo'n console belast,wat resulteert in een spanningsverloop ter plaatse van de inklemming als aangegeven infiguur 2b.Wanneer de trekspanningen te groot worden ontstaat een schuine scheur, waardoor de boogwordt afgescheiden van de rest van de constructie. Omdat dedraagkracht van de boog metlrek-band in het algemeen kleiner is dan die van het kamsysteem, gaat het ontstaan van een schuinescheur meestal gepaard met bezwijken. Hoewel de kamtheorie de werkelijkheid goed leek te be-391.21.00.80.6000.40.21.04.I.o 82.3