Voorlichting VB '74 gaatopnieuw van start !Van de Voorschriften Beton 1974 komen deDelen en E (NEN 3861, 3862 en 3865) inde plaats van de GBV 1962 en Deel D (NEN3864) vervangt de Richtlijnen OngewapendBeton uit 1968. Daarom wordt 1976 voor deNederlandse bouwwereld een belangrijk jaar:wij zullen met de nieuwe betonvoorschriftengaan werken. Dit wordt in hoge mate verge-makkelijkt door een serie voorlichtingsbijeen-komsten, die vanaf begin maart a.s. in ver-schillende plaatsen van ons land worden ge-houden.Evenals de in het winterseizoen 1973/1974aan bijna 5000 tekenaars, uitvoerders, opzich-ters e.a. gegeven voorlichting, zijn deze bij-eenkomsten voorbereid door de Stuurgroep'Voorlichting VB 1974' van de Betonvereni-ging, die daarbij nauw samenwerkt met deAfdeling Opleidingen van het AVBB (Alge-meen Verbond Bouwbedrijf). Die tweedaag-se bijeenkomsten (alleen 's morgens en's middags) zijn in het bijzonder bedoeld voorbetonconstructeurs, docenten van enMTO, functionarissen van Bouw- & Woning-toezicht, wetenschappelijke onderwijsmede-werkers e.a. Er is een vijftiental docentenaangetrokken en de lesstof werd samenge-steld door vijf gerenommeerde adviesbu-reaus.Tijdens zo'n bijeenkomst worden natuurlijkde nieuwe betonvoorschriften VB 1974 ver-geleken met de oude GBV 1962. Maar hetaccent komt toch te liggen op het 'z?lf doen',daar dit voor de deelnemers het belangrijk-ste is. Daarom worden er gezamenlijk reken-voorbeelden uitgewerkt, waarbij de achter-gronden worden belicht.De technici uit de betonwereld, voor wiedeze voorlichtingsbijeenkomsten zijn be-doeld, krijgen hiermee de gelegenheid omzich onder deskundige leiding en met behulpvan een uitgekiende lesstof in de toepassingvan de VB 1974 te bekwamen. Daarom lijkthet overbodig hen aan te sporen zich in ver-binding te stellen met de Afdeling Opleidin-gen van het AVBB voor toezending van eenbrochure met aanmeldingsformulier. Tochblijkt zo'n aansporing niet overbodig te zijn,want velen schijnen zich nog niet goed terealiseren, wat het betekent om straks metde nieuwe betonvoorschriften te (moeten)werken. Die aansporing betreft natuurlijk ookdegenen, die hun medewerkers in staat moe-ten stellen om aan zo'n bijeenkomst deel tenemen.De Voorschriften Beton VB 1974, althans deDelen A, B, D en E, zijn verschenen en bij-gevolg kunnen de GBV 1962 en de RichtlijnenOngewapend Beton vervallen. De Stuur-groep 'Voorlichting VB 1974', met steun vanhet AVBB, heeft thans voorlichtingsbijeen-komsten voorbereid, de adviesbureaus heb-ben hun werk gedaan en de docenten staangereed om de deelnemers vertrouwd te ma-ken met de VB 1974. Hoe groter de belang-stelling, des te sneller zal het gestelde doelworden bereikt: algemene en juiste toepas-sing van de VB 1974. Per bijeenkomst zal hetaantal deelnemers worden beperkt tot ca. 25,opdat de samenspraak zo effectief mogelijkwordt. Vandaar dat het aantal bijeenkomsten,voorlopig in de maanden maart t/m mei,evenals het aantal verschillende plaatsen (re-gionaal verspreid) zal afhangen van de be-langstelling. Bij een voldoende aantal deel-nemers kunnen bedrijven, bureaus, dienstenen organisaties de gewenste voorlichtings-bijeenkomst ook in 'eigen huis' krijgen.De deelnemingskosten bedragen f 325 perpersoon, inclusief lunches, koffie, thee enhet boek met de complete lesstof.Laat deze kans niet voorbijgaan! Neem spoe-dig contact op met de Afdeling Opleidingenvan het AVBB, Benoordenhoutseweg 21,'s-Gravenhage-2018, tel. (070)24 50 08, toe-stel 29.Basalt - Beton - Basalton'Systeem Kant', nieuwe ontwikkeling in dewaterbouwhet natuurprodukt waardoor in een basalt-glooiing een hecht polygoon verband verkre-gen werd tussen de zuilen onderling. Maar erzijn ook verschillen, namelijk in hoogte. Integenstelling tot het natuurprodukt zijn debetonblokken even hoog, wat een snelle eneffici?nte verwerking mogelijk maakt.Voor het overige vertonen zowel de basalt-als de basaltonzuilen voortreffelijke eigen-schappen voor oeververdediging: behalvehet polygoon verband zijn dat de open struc-tuur, het gemakkelijke onderhoud en het ver-eiste gewicht. Beide typen glooiing zijn bo-vendien poreus en goed te belopen.In Nederland, met zijn sterke tradities in dewaterbouw, is het misschien even wennenwanneer blijkt dat basaltblokken niet altijdvan basalt behoeven te zijn. De basaltzuilen,zoals wij ze kennen van vele eeuwen vanoeververdediging, zijn een natuurlijk produktwaarvan de bereikbare voorraad beperkt is.Om voorbereid te zijn op uitputting van debasaltgroeven in het Westduitse Westerwald,was men reeds enkele jaren bezig een ver-vangend fabrieksprodukt te ontwikkelen, hier-bij gestimuleerd door de Rijkswaterstaat.Onlangs heeft men aan het resultaat van deondernomen experimenten grotere bekend-heid gegeven, omdat men erin geslaagd ishet equivalent voor de basaltzuil te ontwik-kelen. Dit is een betonblok volgens het sys-teem Kant, genoemd naar de geestelijke va-der, ing.J.A.Kant, hoofdwaterbouwkundige vande Rijkswaterstaat. Het produkt heeft de.naam Basalton gekregen.Het fabriekmatige produkt heeft een opval-lende gelijkenis met de natuurlijke basaltzui-len. Het zijn prisma's van verschillende door-snede en het is juist deze eigenschap vanCement XXVIII (1976) nr. 1 41Proeven met basaltonzuilen zijn genomenlangs de Nieuwe Waterweg en in da dijklangs de toekomstige Markerwaard. Tweeverschillende omstandigheden wat de matevan aantasting betreft, maar ook twee ver-schillende uitvoeringen. Terwijl bij Vlaardin-gen de blokken gemaakt zijn op basis vanbasaltsplit-beton, kan voor glooiingen langsrustiger binnenwater volstaan worden metnormaal grindbeton. De toepassing langs deNieuwe Waterweg wordt thans ge?ffectu-eerd.De eigendomsrechten van het 'systeem Kant'berusten bij de Rijkswaterstaat. De betonfa-briek De Hoorn te Alphen a/d Rijn heeft pa-tent aangevraagd op de wijze van fabricage.Bij een zuilhoogte van 30 om is het gewichtper m2in het geval van basalt-betonca. 665 kg, en in het geval van grindbeton565 kg eenafnemersorganisatie ?Prof.ir.L.P.Sikkel heeft in zijn jaarrede op deBetondag 1975 langdurig stilgestaan bij desamenwerking tussen Betonvereniging en. Evenals de Betonvereniging staat ookde Stichting positief ten opzichte vaneen goede samenwerking en zal daar vanharte aan meewerken.In deze jaarrede werd een duidelijkeafnemersorganisatie genoemd, terwijl de ophet filmdoek geprojecteerde tekst de bezoe-kers van de Betondag meedeelde, dat pro-ducenten niet bij het beleidsoverleg in zijn betrokken. Het is daarom nuttig om ineen aanvulling op het betoog van professorSikkel te kunnen berichten dat het AlgemeenBestuur van de Stichting recentelijkheeft besloten om ook in dit Bestuur plaatsin te ruimen voor het bedrijfsleven, zodat allepartijen in het bouwgebeuren dan in hetKOMO-bestuur vertegenwoordigd zullen zijn.Overigens is al lang niet meer de 'af-nemersorganisatie van met name de lagereoverheid' waar professor Sikkel over sprak.Juist de Rijksoverheid, zoals Rijkswaterstaaten het Ministerie van Volkshuisvesting, maarook de BNA, de ONRI, de Nationale Woning-raad en de Spoorwegen zijn al geruime tijdin het Bestuur vertegenwoordigd. Dat produ-centen tot nu toe niet bij het beleidsoverlegbetrokken zouden zijn, is overigens alleenjuist met betrekking tot het Bestuur. In veleandere KOMO-organen, zoals in de drieGroepsraden en in tientallen commissies, ishet bedrijfsleven altijd al aanwezig geweesten juist in deze raden en commissies wordteen zeer belangrijk deel van het KOMO-be-leid gevormd. ontwikkelt zich tot een onafhankelijkekwaliteitsverklaringsorganisatie in de bouwdie graag alle bij de bouw betrokken partijenwil omvatten. stelt zich daarom ooknog ruimer op dan de Betonvereniging omdathet niet alleen 'het belang van beton wil ver-dedigen', zoals professor Sikkel het uitdrukt,maar ook dat van andere materialen zoalshout, metalen en kunststoffen.Het leek mij juist deze algemene aanvullingop de rede van professor Sikkel niet aan delezers van zijn rede te mogen onthouden.Over de verdere details van de samenwer-king zal ongetwijfeld in 1976 nader wordengesproken en ik ben er zeker van dat wijdan gezamenlijk een flink eind vooruit zullenkomen.ir.F. WagenmakerStichting , directeurThe Journal offerrocementFerrocement als bouwmateriaal voor scheeps-rompen is in de afgelopen jaren hoe langerhoe meer op de voorgrond getreden. Ook onsland telt een aantal 'betonbotenbouwers'. Indit tijdschrift is daarover reeds enkele malengepubliceerd.Over het onderwerp ferrocement bestaat in-middels veel literatuur; daarvan is een flinkaantal boeken en brochures aanwezig bij debibliotheekvan de Nederlandse Cementindu-strie te Amsterdam. Sinds enkele jaren wordter bovendien een tijdschrift op het gebiedvan ferrocement uitgegeven en wel in Nieuw-Zeeland door de heren I.C.Baugh en G.L.Bowen, in samenwerking met de New Zea-land Ferro Cement Marine Association.De eerste uitgave dateert van mei 1972, deverschijning is tweemaandelijks. Het formaatbedraagt 22 X 17 cm en per uitgave zijn er32 redactionele pagina's. Het spreekt vanzelfdat de meeste aandacht wordt besteed aande botenbouw. Dat kan vari?ren van grote enkleine jachten tot 30-tons vissersschepen enpontons voor de opslag van olie of anderevloeistoffen. Het plezierige van deze uitgavedie verzorgd wordt in een land waar men bij-zonder veel bouwt met ferrocement, is weldat een ongekend groot aantal voorbeeldenzonder meer kan worden aangedragen. Ookfouten die gemaakt kunnen worden, en bijboten altijd aan het licht treden door lekkageof zinken, worden zonder terughoudendheidgeanalyseerd en gevolgd door aanwijzingenhoe deze te voorkomen.Voor abonnement of inlichtingen:The Journal of ferrocementP.O. Box 15-447, Auckland 7, New Zealand.Een abonnement kost NZ$ 10.00 per jaar,voor verzending per luchtpost wordt dit be-drag met 40% verhoogd.Betonkafee op W & W23 jan. 1976Veel mensen uit de betonwereld zal dezeterm waarschijnlijk al bekend in de oren klin-ken. Het Betonkafee, opgezet door het Beton-dispuut, wordt ongeveer drie maal per jaargehouden en kan gekenschetst worden alsontmoetingsplaats voor een ieder die iets metbeton te maken heeft: leden van de Beton-vereniging en de aangesloten organisaties,mensen uit de praktijk, mensen uit de re-search- en de onderwijssector (zowel docen-ten als studenten) enz. Getracht is om demogelijkheid te scheppen elkaar geregeld opinformele wijze te ontmoeten, contacten teleggen, of gewoon oude bekenden te ont-moeten.Iedereen is van harte welkom, in het P.S.kafee, afd. der Civiele Techniek, Stevinwegte Delft op 23 januari om 16.00 uur.Cement XXVIII (1976) nr. 1 42