ing.C.A. van 't HoogBouwcombinatie De Krammer1Compartimenteringswerken in het oostelijkbekken van de Oosterschelde; deOesterdam en de Phi/ipsdam2-3Situatie van de Krammersluizen in dePhi/ipsdamCement XXXIV (1982) nr. 4Uitvoer.ing van deKram.mers.luizenInleidingDe aanleg van de Philipsdam, die de verbinding gaat vormen tussen het eiland St. Philips"land en de Grevelingendam,is een rechtstreeks gevolg van de gewijzigde beslissing over deafsluiting van de Oosterschelde. Oorspronkelijk was het de bedoeling deze zeearm in hetkader van het Deltaplan door een dam af te sluiten, waardoor het zogenaamde ZeeuwseMeer zou ontstaan. Door een heroverweging van met name de milieukundige aspecten werdechter naderhand besloten de Oosterschelde niet af te sluiten maar in de monding eenstormvloedkering te bouwen.Het besluit tot de bouw van deze stormvloedkering hield wel in dat in het oostelijke bekkenvan de Oosterschelde twee zogenaamde compartimenteringsdammen moeste., wOJl"lenaangelegd: de Philipsdam in het noordoosten en de Oesterdam in het zuidoosten. Dezedammen zullen gelijktijdig met de stormvloedkering gereed moeten komen (fig. 1).Ten einde te voorkomen dat doorde aanleg van de Philipsdam een druk bevaren noord-zuidroute wordt afgesloten, wordUhans midden in het water ~ op een kunstmatig opgeworpeneiland - een schutsluizencomplexmet bijbehorende voorhaven en waterbekkens gebouwd,de zogenaamde Krammersluizen (fig. 2-3). Op 2 oktober 1978 werd door de directie Sluizenen Stuwen van Rijkswaterstaat voorde bouw van de Krammerslui:z:en opdracht verstrekt aande bouwcombinatie 'De Krammer', waarin deelnemen Bredero'sBouwbedrijf Nederland BV(50%), Bouwmaatschappij Nederhorst BV (25%) en BV Aannemersmij. v/h H. & P.Voormo"len (25%).Het project omvat in grote lijnen: het bouwen van 2 duwvaartsluizen, 2 jachtensluizen, 5doorlaatwerken, 1 gemaal, een compleet riolenstelsel en een overbrugging van het sluizen-complex (foto 4).De aanneemsom bedraagt f 185800000,- (prijspeil 1-9-1978).Omvang van het werkIn eerste instantie worden in de PhiHpsdam voor de duwvaart twee grote sluizen van 24 m x280 m gebouwd, alsmede twee kleinere jachtensluizen van 9 m x 75 m voor de recreatievaart.r----\ GREVELINGENMEERVOLKERAK2054Maquettefoto met opengewerktriolenstelsel5Luchtfoto; stand van het werk eind 1980foto: Aerocamera Bart Hofmeester,RotterdamDe mogelijkheid blijft open dat in een later stadium nog een derde duwvaartsluis wordtgerealiseerd.Ten behoeve van het zoet-zout scheidingssysteem worden twee waterbekkens en een vijftaldoorlaatwerken gebouwd met bijbehorend riolenstelsel, bijgenaamd de pierenpot. Dewerking van het zoet-zoutscheidingssysteem is uiteengezet in een artikel van ir. Stevelink,gepubliceerd in Cement 1981 nr. 1.Ten behoeve van de brug over het sluizencomplex worden 20 pijlers gebouwd; ter plaatsevan de noordelijke duwvaartsluis wordt in de overbrugging een basculebrug opgenomen.Tenslotte zal aan de zuid-oostzijde van de duwvaartsluizen een dienstengebouw verrijzen.Cement XXXIV (1982) nr. 4 206OdDI FFUSORD?ORl AAl 'to/f RKI..,INlAA1WFJtKDw nOORlAATWEqKUW\:Int A A TW[III(I L ti, AG Rf. ~?K[ NIDUt)lf-:~:'JSOP. lJlTl.hATWEPlfGdGFMi\Al UiJ\,"vAAft,sllll.-'rl'JUslJn~AATWERl SlA,td