Nieuwe instrumenten toetsing8201336NieuweinstrumententoetsingBorgen constructieveveiligheid met TechnicalInspection ServiceNieuwe instrumenten toetsing 82013 371 Onderbouw sporen in Den Bosch;controlewerkzaamheden namensopdrachtgever ProRailTechnical Inspection Service (TIS) is een onafhankelijke, risico-gestuurde controle op de technische kwaliteit van bouwwerken.Een beoordeling in de vorm van een TIS, uitgevoerd door een(gecertificeerd) TIS-bureau, controleert zowel het ontwerp als deuitvoering en geeft zo een oordeel over de kwaliteit van het totalebouwwerk. Het systeem is ontstaan vanuit de behoefte van eensteeds meer op afstand acterende opdrachtgever om de construc-tieve veiligheid van bouwwerken te kunnen blijven borgen.Bij een TIS wordt een risicoanalyse gemaakt op basis van de infor-matie die op dat moment beschikbaar is. Gedurende het projectwordt deze risicoanalyse continu geactualiseerd. Dit gebeurt aande hand van uitgevoerde beoordelingen en na wijzigingen in hetontwerp of in de uitvoering. Deze risicoanalyse wordt met zowelde opdrachtgever als de opdrachtnemer van het bouwwerkgedeeld. Dit zorgt voor een bewustwording van de risico's en steltde opdrachtgever en de opdrachtnemer in staat om beheersmaat-regelen te treffen.Nut toepassing TISTIS wordt toegepast om de technische kwaliteit van een bouw-werk zeker te stellen. Een TIS kan door zowel een opdrachtgeverals een opdrachtnemer worden ge?nitieerd en betaald. Deopdrachtgever schakelt een TIS in omdat hij zelf niet verantwoor-delijk wil zijn voor de beoordeling van de (technische) kwaliteitvan het bouwwerk of het hem ontbreekt aan de vakkennis omdeze kwaliteit te kunnen beoordelen. Een opdrachtnemer schakelteen TIS in om zijn eigen kwaliteit aantoonbaar te maken aan deoverige betrokken partijen of omdat de opdrachtgever dit vanhem eist. Wil de opdrachtgever of de opdrachtnemer een verbor-gen gebreken verzekering (VGV) afsluiten, dan is hij verplicht omhet volledige bouwproces van ontwerp tot en met uitvoering dooreen TIS te laten beoordelen.ProducttoetsenDe beoordelingen van een TIS zijn in zowel ontwerp- als inuitvoeringsfase in eerste instantie altijd producttoetsen. Proces-en systeemtoetsen worden enkel uitgevoerd wanneer deDe borging van constructieve veiligheid van een bouwwerkstaat sterk in de belangstelling. Die borging is het beste te reali-seren door een goede controle op en analyses van alle denk-bare risico's. Dit blijkt ook uit het rapport `Verschilmakers voorconstructieve veiligheid' dat de TU Delft onlangs publiceerde.Technical Inspection Service (TIS) is een instrument dat bij diecontrole en analyses een belangrijke rol kan vervullen.1ing. Jos rooijakkersBouwQNieuwe instrumenten toetsing82013382 Reconstructie N242 Smuigelweg; controlewerkzaamhedennamens provincie Noord-Holland3 Stadhuiskwartier Deventer; controlewerkzaamheden namensgemeenteDe TIS-controleur deelt zijn beoordelingen tussentijds inrapportages voor opdrachtgever en opdrachtnemer. Aan heteinde van het project maakt het TIS-bureau een eindrapportagemet een Verklaring van Geen Bezwaar, waarin de kwaliteit vanhet bouwwerk wordt bevestigd. Indien er nog openstaandebevindingen van de TIS zijn, worden deze opgenomen alsuitsluitingen op deze verklaring.De eis van onafhankelijkheid betekent dat een TIS-bureau nietmag handhaven of zelfs maar adviseren in een oplossing. Dezetaken zijn primair de verantwoordelijkheid van opdrachtgeveren adviseurs. Het aandragen van een oplossing voor een gecon-stateerde fout in een ontwerpberekening blijft dus de taak vande constructeur. De taak van een TIS is alleen en uitsluitend hetuitvoeren van controlewerkzaamheden.Effect van TISHet toepassen van TIS-controles op een project zal directleiden tot een bewustwording van de technische risico's voor debetrokken partijen. De risicoanalyse wordt immers aan zowelde opdrachtgever als de opdrachtnemer verstrekt, ongeacht wiede TIS initieert of betaalt. Het toepassen van TIS zal veelal ookleiden tot een kwaliteitsverbetering van het bouwwerk. Doorproducttoetsen hier aanleiding voor geven, bijvoorbeeld bijterugkerende fouten. In het ontwerp worden de uitgangspuntengecontroleerd. Met een schaduwberekening beoordeelt de TIS-controleur of de berekeningen en de tekeningen aan de eisenvan een goed bouwwerk voldoen. Door het maken van eenschaduwberekening wordt het eindresultaat gecontroleerd. Hetvoordeel daarvan is dat de controleur niet wordt meegezogenin de overwegingen van de ontwerper en in dezelfde valkuilenloopt. Het gaat er dus niet om of alle tussenliggende stappencorrect zijn uitgevoerd maar om de vraag of de kwaliteit vanhet bouwwerk voldoet aan de eisen. Dergelijke schaduwbereke-ningen worden veelal met de hand gemaakt, ondersteund met(relatief) simpele rekenprogrammatuur. Als er verschillenzitten tussen het eindresultaat van de ontwerper en het eindre-sultaat van de schaduwberekening, wordt onderzocht waar ditverschil door is ontstaan en of dit een (denk)fout van deontwerper was of van de TIS-controleur.Tijdens de uitvoering worden inspecties uitgevoerd, zowel opde bouwplaats als op voorbouwlocaties van geprefabriceerdeonderdelen. Deze inspecties zijn zeer divers en volgen uit derisicoanalyse. Uitgangspunt is echter altijd dat er (1) wordtgecontroleerd of er wordt gemaakt wat er in het (gecontro-leerde) ontwerp staat en (2) of met de gekozen uitvoeringsme-thode aannemelijk is gemaakt dat het eindresultaat leidt tot eengoed bouwwerk. Voorbeelden van inspecties zijn: het beoorde-len van de wapening van betonconstructies (hart-op-hartaf-standen, staafdiameters en laslengten) of het controleren van debetonstort (aanvoer wagens, kwaliteit van het gestorte beton,methode van storten en trillen).32Nieuwe instrumenten toetsing 82013 394 Tweede Coentunnel: controlewerkzaam-heden namens opdrachtnemer CoentunnelCompany en Coentunnel Constructionen de noodzaak van een bevinding van een TIS inzien. Eenbouwwerk waarop een goedkeuringsverklaring met meerdereuitsluitingen wordt gegeven, is immers gewoon geen kwalitatiefgoed bouwwerk.ToekomstHoewel TIS begonnen is als instrument dat enkel geschikt isvoor constructieve veiligheid en voornamelijk wordt toege-past binnen civiele werken, willen steeds meer opdrachtge-vers en opdrachtnemers de volledige technische scope latencontroleren. Zowel bij bouwkundige als civiele werken.Zeker omdat op termijn de preventieve toets vanuit de over-heid verdwijnt, zal TIS deze verbreding moeten omarmen enuitdiepen om ook als privaat beoordelingsinstrument tekunnen functioneren. Dan kan TIS de rol die zij nu speelt bijhet borgen van de constructieve veiligheid succesvol uitbrei-den naar de volledige technische scope en ook daar hetverschil maken. het uitvoeren van controle is het voor iedereen duidelijk wat dekwaliteit van het bouwwerk is. De bewustwording van de risi-co's en de verbetering van de kwaliteit zorgen daarnaast vooreen reductie van de faalkosten van het bouwwerk. Ook helptTIS imagoschade te voorkomen door het niet-functioneren vaneen bouwwerk of het vroegtijdig onderhoud moeten plegen aaneen bouwwerk.LeermomentenElke dienstverlening ontwikkelt zich en ook TIS is hier geenuitzondering op. Een van de belangrijkste leerpunten van deTIS is het uitvoeren van schaduwberekeningen en -analyses inplaats van het stap voor stap controleren van berekeningen.Uiteraard moet een fout in een berekening worden voorkomen,maar een rekenfout hoeft niet altijd automatisch te leiden toteen kwalitatief onvoldoende bouwwerk.Een ander belangrijk leerpunt is het belang van heldere enduidelijke communicatie. Ongeacht hoe deskundig een TIS is,als de TIS de bevindingen tijdens de controle niet kan over-brengen aan de opdrachtgever of opdrachtnemer, dan ontstaater geen risicobewustwording en verbetert de kwaliteit van hetbouwwerk niet. Vooral omdat de TIS niet zelf een handha-vende rol heeft, is het belangrijk dat de andere partijen het nut4