1Prefab-betontrap60 mmEEC>~11C>C>NXr--II~,--- --,15_00_m_m }Na-behandelingEen proefbelasting zoals het niet moetBij de bouw van een kantoorgebouw werden zoals veelal gebruikelijk, geprefabriceerdegewapend-betontrappen toegepast (fig. 1). Het gewicht van de 1 meter brede trappenbedraagt 800 kg, de nuttige belasting 200kgtlm2 = 1,50 x 200 = 300 kgf.Totale trapbelasting dus 1100 kgf = 11 000 N.Karakteristieke belasting = 18700 N.Ma = 1/8 x 18700 x 1,50 = 3500 Nm.Bij een juiste ligging van de wapening is h = 6,5 cm, zodat3500k 100 x 6,52 = 0,83A = 1,3 cm2Aangezien de fabrikant in al z'n trappen ongeveer het dubbele van de berekende wapeningdoet, was de trap gewapend met 0 6 - 15 + 08 - 30 (= 3,88 cm2).Bij een aantal trappen bleek dat door een fabricagefout de wapening een dekking van 3 cmhad, in plaats van 1 cm. Gevreesd werd voor onvoldoende sterkte, hoewel een berekeningaantoonde dat deze door de overmaat aan wapening ruim voldoende was.Bij h = 4,5 en A = 3,88 is Wo = ~':~ = 0,865De vereiste betonkwaliteit was B 22,5 maar de fabriek levert nooit minder dan B 45, waarbijvoor de berekening steeds B 30 wordt aangenomen. In dit geval is dusMa = 3,20 x 100 x 4,502= 6500 Nm, zoals gezegd, ruim voldoende.'~ 2100 mm }_2Situatie voor proefbelastingCement XXXIII (1981) nr. 2Niettemin werd een proefbelasting verlangd en uitgevoerd, waarbij de trap gemakshalvehorizontaal werd gelegd (fig. 2).et = 2,10 m, Q = 800 kgf = 8000 N.Mg = 1/8 x 8000 x 2,10 = 2100 Nm.Om de breuktoestand te bereiken werden op de trap ter plaatse aanwezige lateibalkengeplaatst. Het gewicht van die balken bedroeg ca 200 kg. Nadat de eerste 30 balken warengeplaatstmet een totaal gewicht van 6000 kg, was de doorbuiging in het midden ca.3 cm (foto3). Na doorstapelen tot 40 lateibalken (gewicht dus 8000 kg) was de doorbuiging tot 4 cmtoegenomen, maar breuk trad niet op, terwijl het totale buigende moment bedroeg:M = 1/6 x 80 000 x 2,10 + 2100 = 30 100Nm, datisbijna9 maal het vereiste breukmoment.De trap werd bijgevolg als vrijwelonverwoestbaarbeschouwd. Maar hoe is nu de werkelijk-heid? Bij het bezien van de foto's3 en 4 blijkt dat de lateien zuiver passen in de kim tussen op-en aantrede. Hierdoorwordtdedrukzone minstens van A naarB verschoven (fig. 5), zodathaldirect van 4,5 op 12 cm komt.(1)0 = 31~8 = 0,324 enMa = 1,25 x 100 x 122 = 18000 Nm.De hoger gelegen lateien geven een verdere verhoging van h, terwijl ook de gewelfwerkingeen steeds grotere rol gaat spelen. De gehele proefbelasting, hoe spectaculair ook (de foto'ssuggereren een verbluffend draagvermogen) is dus praktisch waardeloos.Een later uitgevoerdeproefbelasting zonderwigwerking van de lateien en zondergeweIfwer-king, leverde het meer redelijke breukmoment op van 7800 Nm, nog altijd ruim het dubbelevan het vereiste, dank zij de overmaat aan wapening.3-4Schijnbaar onverwoestbaar5Ten gevolge van de belasting wordt dedrukzone vergroot van 45 tot 120 mm120