Kansen voor beton bijbestrijdi.ng vanverkeerslawaaivervolg van blz. 354oorzaak heeft, is dat ook hier het geval. Datkan liggen aan het ontwerp, de constructieveuitwerking, de uitvoering of de detaillering. Zowerd bijv. gesteld dat in het geval van randbal-ken aan vloeren, de mogelijkheden van VZAniet ten volle worden benut. Bij de construc-tieve uitwerking moet onder meer worden be-dacht dat vervormingen in het vlak van deplaat worden belemmerd door te veel vastekernen, wanden of trappenhuizen. Muren dieloodrecht op de spanrichting staan, dienenaan de vloeren te worden verbonden doorCement XXXII (1980) nr. 6De bestrijding van verkeerslawaai is een heethangijzer in 't vuur van degenen die wakenover de volksgezondheid, met name het Mi-nisterie van Volksgezondheid en Milieuhygi?-ne. De nu al veel besproken Wet Geluidshin-der (gedeeltelijk van kracht geworden op 1februari 1980) stelt maxima aan toelaatbaregeluidsniveau's voor bijvoorbeeld woningengelegen langs auto- en spoorwegen. Voornieuwe situaties zullen die normen van krachtworden in 1981; voor bestaande situaties in1983.Behoudens ontheffingen wordt 50 dB (A) danmaximaal toelaatbaar als etmaalwaarde vanhet equivalente geluidsniveau. In verband metde te verwachten verbetering van motorvoer-tuigen (qua geluidsproduktie) mag thans ge-rekend worden met 55 dB (A).Ondanks de klemmende greep van de bezui-nigingen waarinbijnaalle ministerieszitten, iser in de meer-jarenraming van het Ministerievan Volksgezondheid en Milieuhygi?ne reke-ning gehouden met omvangrijke subsidiesvoor 't aanbrengen van geluidwerende voor-zieningen in nieuwe en bestaande situaties:f 12 miljoen voor 1981, f 68 miljoen voor1982, oplopend tot f 120 miljoen in de daarnavolgende jaren. De subsidies op voorzienin-gen ter vermindering van geluidsoverlast zui-len overigens moeten worden terugverdienddoor heffingen die zullen worden opgelegdaan de veroorzakers van geluidsoverlast.middel van viltopleggingen om wrijving te ver-mijden. Bij begane grondvloeren kan de aardvan de ondergrond aanleiding zijn voor pro-blemen.Bij de uitvoering liggen de oorzaken voor eenminder succesvolle toepassing in de eersteplaats aan onvolkomenheden die bij elke uit-voeringswijze problemen zouden geven. Alsspecifieke fouten kunnen worden genoemd,een verkeerde spanvolgorde, toetreding vanvocht of condens via de spanopening en daar-mee de kans op corrosie, onzorgvuldige op-slag van de spaneenheden of een vervuild ver-ankeringselement.Tenslotte kan de vraag worden gesteld naarde verantwoordelijkheid bij een VZA-355Mogelijkheden voor prefab-betonBij hetweren of reduceren vanverkeerslawaaikunnen absorberende geluidswanden goedediensten bewijzen. En daar liggen grote toe-passingsmogelijkheden voor prefab-beton.Wanden van prefab-beton zijn nl. op een aan-tal essenti?le punten duidelijk in het voordeelt.o.v. bijvoorbeeld aarden wallen en scher-men van kunststof, metaal of hout (tabel 1).Zoals uitdetabel blijkt zal ingevallenwaareenaarden wal vanwege gebrek aan beschikbaargrondoppervlak n iet mogelijk is, een akoesti-sche wand van prefab-betonelementen hetmeest voor de hand liggende alternatief zijn.Een praktijkvoorbeeld hiervan is een langseen spoorlijn gelegen woonwijk in Ermelo(tig. 1). Daar is gekozen voor het 'Ebenseer'systeem (afkomstig uit Oostenrijk, in licentiegeproduceerd door Maas en Waal BV te MaI-den); in feite is dit de eerste toepassing vanprefab-beton vooreen geluidswand in Neder-land.Hoewel het hierom een zeer klein projectgaat, worden de mogelijkheden van het sys-teem duidelijk. Het systeem is opgebouwd uitslechts 3 basisonderdelen (gordingen, span-ten en tussenstenen), waarmee een grootaantalopbouwvarianten en -aanzichten mo-gelijk is.Door de vulling van het betonframe met grondwordt een wand verkregen met een akoestischeffectieve massa van minstens40 kg/m2 ? Daartoepassing. In dit geval immers zijn er ver-schillende betrokkenen. Naast de aannemerdie in de eerste plaats verantwoordelijk is,speelt ook de constructeur mee, alsmede deleverancier van het voorspansysteem.De laat-ste levert in de regel ook de berekening voorzo'n vloer. In normale gevallen zal de regelingvan de onderlinge verantwoordelijkheden viacontracten geen bezwaren geven. De vraagblijft hoe het een en ander ligt in het geval vancalamiteiten. Dat laatste houdt in ieder gevaleen pleidooi in voor het streven naar een kwa-liteitsbeleid, waarbij door certificering vangrondstoffen, produkten en systemen tegelij-kertijd de aansprakelijkheid wordt geregeld.ing.M.G.P.Nel?ssen1-2Situatieschets en foto van de eerste inNederland gerealiseerde geluidswand vanprefab-beton te Ermelo3Toepassing op grotere schaal in Wenen; hetschuine gedeelte is grondkerendakoestische middelpunten rijbanen5 5 -rekenhocqterekengebied11IIs:1500, -...IIIIIII III500 I IIII II II van prefab-beten ',Sm hoogII II II Ii II I I0gelijkwaardig. Het haalbare resultaatisechterafhankelijk van de afstand van dewand resp.wal tot de rijweg; en d??r is nu juist de beton-wand in het voordeel vanwege de geringereaanlegbreedte.Gelet op de hoge prioriteit die de overheidgeeft aan beperking van geluidshinder inwoonomgevingen, liggen hier goede kansenvoor beton en de betonwarenindustrie.ing. J. H. K?hnehet zichtvlak van de wand voor een betrekke-lijk klein deel uit beton bestaat, wordt de ge-luidsabsorberende werking van het vulmate-riaal (en laterdebegroeiing) maximaal benut.In figuur 4 is de reductie van degeluidsbelas-ting weergegeven. Duidelijk blijkt de 'terrein-winst' t.b.v. bijvoorbeeld woningbouw. Deakoestische eigenschappen van een aardenwal en een dergelijke betonwand zijn vrijwel55300rn6020010070dB(A) 654Te bereiken reductie van geluidsniveaus met beslag op geluid- geluid- esthetische kosteneen prefab-betonwand, systeem 'Ebenseer', grondopp. wering absorptie mogelijkhedenin plattegrond weergegeven, uitgaande vaneen 4,5m hoge wand langs een autosnelweg prefab-beton + + + + +wandenter plaatsegestorte + + 0 0betonwandenreflecterendeschermen + + +absorberendeTabel 1 schermen + + +Vergelijking van alternatieven voorgeluidwerende voorzieningen langs auto- en aarden wallen + + + +spoorwegenCement XXXII (1980) nr. 6 356