Jaarverslag 1961 van de BetonverenigingBestuur, Leden en SecretariaatGedurende 1961 was het bestuur samengesteld als volgt:voorzitter: ir. R. C. Ophorstpenningmeester: ir. N.J. Rengersleden: J. M. Andr? de la Porte, prof. dr. ir. A. M.Haas, dr. ir. G. F.Janssonius, ir.J.J. de Jong,ir. W.Thunnissen, C.Verru ijtHet secretariaat werd verzorgd door A. M. Witte.Daar in het afgelopen Jaar verschillende vrij ingrijpende verande-ringen plaatsvonden, vergaderde het bestuur negen maal. Drieuit het bestuur gevormde commissies kwamen ook negen maalbijeen.Op het eind van 1961 waren 518 leden ingeschreven, tegen 481in 1960. De stijging is derhalve 37 leden of 8%. Het aantal per-soonlijke leden bedraagt 317, terwijl verder nog 201 bureaus,maatschappijen en stichtingen zijn ingeschreven. Van onze ledenwonen er drie in Belgi?, ??n in Colombia, ??n in Australi?, ??n inIsra?l, ??n op Cura?ao en ??n in de Verenigde Staten.De ledenvergadering vond plaats op 18 april in de aula van hetGemeentemuseum te 's-Gravenhage. Hierbij werd het Bestuurgemachtigd een pand te kopen in verband met de zich steeds uit-breidende werkzaamheden van de vereniging.Door overlijden ontvielen de Betonvereniging de volgende leden:de heer W. Goes, directeur van W. Goes' Technisch Handels-bureau te Amsterdam. Hij heeft een werkzaam aandeel gehadin de verbetering van diverse machines in de betonindustrieen verrichtte pionierswerk bij het invoeren van de triltechniek;de heer A. J. van Eck, architect B.N.A. en oprichter van het Inge-nieurs- en Architectenbureau onder zijn naam. Hij ontwierpvooral voor de B.P.M.-betonconstructies voor installaties van dezemaatschappij over de gehele wereld;de heer L. J. Muys van de Technische Handelsonderneming Thomte 's-Gravenhage. Zelden miste hij een vergadering of een excur-sie van onze vereniging. Hij deed vooral van zich spreken in ver-band met de introductie van het Gifford-Udallvoorspansysteemin Nederland. Hetzelfde geldt ten aanzien van de 'ductubes',eveneens gebruikt in diverse voorspansystemen;de heer ir. F. W. Blase, laatstelijk verbonden aan het Bouwbureauvan de N.V. Philips' Gloeilampenfabriek te Eindhoven. Ook hijwas een trouwe bezoeker van onze bijeenkomsten en een actieflid van de Studievereniging voor Prefabricage (Stupr?).De toenemende welvaart van ons land kwam onder meer totuiting in het betrekken van nieuwe, ruime kantoren door de ledenIntervam N.V., N.V. Dullink Advies- en Ingenieursbureau en hetAdviesbureau C. H. van der Have. Bij de met deze verhuizingsamenhangende feestelijkheden kon de Betonvereniging ten delehelaas slechts schriftelijk van haar belangstelling blijk geven.In de Kascommissie voor 1961 werden benoemd de heren ir. C. F.van Bergen, ir.J.J. B. J. J. Bouvy en Dipl.-lng. L. Kellermann.Het secretariaat behandelde in 1961 2504 brieven, terwijl 10 053stuks drukwerk werden verzonden. Uit hiertoe gehouden aan-tekeningen bleek, dat gemiddeld 14 maal per dag telefonisch werdge?nformeerd over de meest uiteenlopende zaken, verband hou-dend met beton.Van de vrij bescheiden boekenvoorraad van de Betonverenigingwerd vrij regelmatig gebruik gemaakt.In dit verband wordt opgemerkt, dat onze leden te allen tijdewerken uit onze boekenkast kunnen lenen.Thans kan worden beschikt over abonnementen op 30 tijdschrif-ten en periodieken op het gebied van beton en algemene techniek.Het verkrijgen van een geschikt gebouw voor de Betonverenigingkostte veel tijd en moeite. Ten slotte werd het pand NassauDillenburgstraat 42 aangekocht, waarin de zo nodige ruimteaanwezig is voor de zich nog steeds uitbreidende werkzaamheden.Een gedeelte van dit huis wordt thans ingericht als vergader-ruimte voor het bestuur van de Betonvereniging, C.U.R.-com-missies, studieverenigingen van de B.V. en diverse groepen,zich bewegend op het gebied van de beton- en gewapendbeton-techniek.Een belangrijk feit was dat het maandblad Cement verenigings-orgaan van de Betonvereniging is geworden. Hierdoor is het con-tact tussen de Nederlandse betontechnici en de Betonverenigingin verheugende mate verstevigd, terwijl de goede samenwerkingmet De Ingenieur blijft bestaan in die zin, dat ook de lezers vanBeton, als aparte afdeling in De Ingenieur, ook op de hoogte wordengehouden van de beton- en gewapend betontechniek,Voordrachten en excursies7 februari hield mr. A. J. Harris BSc, MICE, M.Cons.E uit Londeneen voordracht over 'Triangulated prestressed concrete struc-tures', waarin hij de voordelen schetste, die zijn verbonden aande toepassing van geprefabriceerde voorgespannen vakwerk-liggers van beton.9 april vertelde ir. B. W. van der VI ugt over zijn ervaringen op-gedaan tijdens het Colloquium over schaalconstructies, dat inmaart 1961 in Dresden werd gehouden.18 oktober verleende de Afdeling Weg- en Waterbouwkunde opruime schaal introductie aan onze leden voor een lezingenserieover de toepassing en de betontechnologie van wit beton. Prof.E. Neufert uit Darmstadt opende deze voordrachtenreeks.7 en 8 december nodigde het Bouwcentrum speciaal de Stupr?-leden uit voor twee lezingen van Dr.-lng. Bohdan Lewicki uitWarschau over de geprefabriceerde betonwoningbouw in Polen.Aan de twee vergaderingen uitgaande van de B.V. namen ruimtweehonderd leden deel.In de excursies werd behalve aan de architectuur ook aandachtbesteed aan de bruggen- en de waterbouw.14 maart excursie naar de fabriek en de bouwplaats van Dura-Coignet N.V. te Rotterdam-Zuid, waarbij Dipl.-lng. G. A. M.Baar een inleidende voordracht hield.30 mei een bezoek aan de in aanbouw zijnde brug over de Maas bijRoermond. Ir. W. P. Goedhart, H. B. Brans, ing. en ir. C. J.Louw spraken over ontwerp, uitvoering en prefabricage.27 juni was het nieuwe A.N.W.B.-gebouw bij 's-Gravenhage hetdoel. Prof. ir.J. F. Berghoef en Prof. dr. ir. A. M. Haas belichttenachtereenvolgens de architectonisch-stedebouwkundige en deconstructieve opzet.19 juli moest voor de vierde maal gehoor worden gegeven aan dewensen van vele leden, die alsnog het werk van Dura-CoignetN.V. wilden zien.19 september trokken zeer vele belangstellenden naar de spuisluisin het Haringvliet. Ir. P. Blokland en de Directeur-Hoofduitvoer-der van de N.V. Nestum, Ph. J. W. A. Diderich, spraken voorafover de voorbereiding en de uitvoering.In totaal namen 583 personen aan deze excursies deel.De Betondag 1961, gehouden in het Kurhaus te Scheveningen op21 november, bood een keur van onderwerpen, verzorgd door devolgende sprekers:ir. W. van Klaveren: 'De gradering van de toeslagmaterialenvan beton'.ir. B. W. van der Vlugt: 'Het schalensymposium te Delft'.ir. B. Jansen: 'Het montagebetonskelet van het gebouw voor dedrie Bouwtechnische Diensten van de Gemeente Amsterdam'.ir. E. J. A. Corsmit: 'Enige aspecten van het waarom en hoe vande prefabricage'.Dipl.-lng. P. Misch: 'Technische Gesichtspunkte beim Bau vonStadthochstrassen'.Ten slotte werd nog vertoond de film 'Problem Nr. 1', een kleu-renfilm over hooggeprojecteerde autowegen.De belangstelling was groot, nl. 301 leden en introduc?s, waar-onder bevriende relaties uit Duitsland, Belgi? en Denemarken.Opleidingen en examensAan het Examen Betonconstructeur B.V. namen dit jaar 21 candi-daten deel, waarvan er 7 slaagden.Na langdurige besprekingen met de instellingen, die voor ditexamen opleiden, te weten de Hogere Technische Scholen te's-Gravenhage, Tilburg, Hengelo en Amsterdam, het Hoger Tech-nisch Instituut te Amsterdam en het Koninklijk TechnicumP.B.N.A. te Arnhem, is overeengekomen bedoeld examen in tepassen in het wettelijk vereiste schoolexamen. Om het niveautoch te kunnen handhaven, onbe?nvloed door een mogelijk ver-schil in karakter van de opleidingen, heeft de Betonvereniging eenbeslissende invloed behouden ten aanzien van de toekenning vanhet diploma.De cursus 'Betontechnologie', georganiseerd in samenwerkingmet de Stichting Cursussen Materialenkennis, werd gevolgd door208 personen. De 11 cursusavonden vonden plaats in Amsterdam,Utrecht, Rotterdam (twee cursussen), Groningen en Sittard.De forummiddag, gehouden te Utrecht op 14 februari, was in alleopzichten een succes, zowel wat betreft het peil van de vragen,de beantwoording en de belangstelling. Naar schatting waren eenkleine 200 belangstellenden aanwezig.Cement 14 (1962) Nr. 3 167Een speciaal woord van hulde mag hier wel worden geuit aan hetadres van de docenten, aangezocht uit deskundige leden van deB.V., die veelal zeer druk bezet zijnde, toch met de nodige geest-drift hun kennis trachtten over te dragen op hun hoorders. Hetdoor deze docenten samengestelde lesboek 'Betontechnologie'mag als een zeer waardevolle bijdrage op dit gebied wordenbeschouwd.Van de boekjes 'Goed Betonwerk', bedoeld als voorlichting opde betonbouwwerken zijn de nummers 1?6 vrijwel uitverkocht.Wel is nog verkrijgbaar nr. 7: 'Het bijwerken en herstellen vanbeschadigingen in het beton' en nr. 8: 'Het trillen van beton'. Deprijs van deze boekjes is f 0,25 per stuk. In 1961 werden 1864exemplaren verkocht.Weer een ander soort voorlichting vindt plaats door middel vande films 'Werkgerechter Beton' en 'Grepen uit het werk vanFreyssinet'. Het Technisch Film Centrum vertoonde deze filmsaan 988 personen, meestal L.T.S.- en U.T.S.-leerlingen in 22 voor-stellingen.Betrekkingen met andere organisatiesDank zij een goede verstandhouding Was de B.V. vertegenwoor-digd bij verschillende belangrijke vergaderingen en manifestaties,zoals de oprichtingsvergadering van het Staalbouwkundig Genoot-schap, de O.N.R.I.-dag, de opening van' de Pier te Scheveningenen de premi?re van de film 'Alle vogels hebben nesten'.Herhaaldelijk was er een persoonlijk en schriftelijk contact metde bestuursleden van de Betonverenigingen in Duitsland, Engeland,Oostenrijk, Denemarken en met de Groupement Belge de laPr?contrainte. Met de Indian Concrete Association was een vrijintensief schriftelijk contact. De vruchten hiervan bleken op eenschalensymposium in Roorkee, waar het C.U.R.-werk in dit op-zicht tot voorbeeld werd gesteld.Na het overlijden van professor E. Torroja op 15 juni 1961 is zijnplaats als voorzitter van de International Association for ShellStructures ingenomen door ons bestuurslid prof. dr. ir. A. M.Haas. Aan het symposium te Delft en de colloquia in Dresden enBrussel namen verschillende leden van de B.V. deel.Hetzelfde kan worden opgemerkt ten aanzien van de bijeenkom-sten van de R?union Internationale des Laboratoires et d'Essais etde Recherches sur les Mat?riaux et les Constructions (R.I.L.E.M.),gehouden in Trondheim, Praag en Amsterdam.De F?d?ration Internationale de la Pr?contrainte (F.I.P.) werktein Trondheim nauw samen met de R.I.L.E.M., waar de injectie-problemen bij voorgespannen beton werden behandeld. Vanzelf-sprekend was de zogenaamde Stuvo-C.U.R.-Injectiecommissiehierbij goed vertegenwoordigd.De Vice-Voorzitter van de F.I.P., ons bestuurslid dr. ir. G. F.Janssonius had een belangrijk aandeel in de voorbereiding vanhet 4e F.I.P. congres, dat in 1962 te Rome zal worden gehouden.Speurwerk, studie e.d.C. U.R.voorzitter: prof. dr. ir. A. M. Haastech. secretaris: ir. P. Warmenhovensecr.penningmeester: J. C. Huijbregtsleden: ir. M. Bijl, ir. N.J. RengersEinde 1961 was het tien jaar geleden, dat het geco?rdineerdewetenschappelijk betononderzoek in Nederland uit een samen-werking tussen de Betonvereniging en de Stichting Cement-Centrale voor Nederland (C.C.N.) vorm en gestalte kreeg.Na 10 jaar studie, waarin velen zich opoffering van vrije tijd heb-ben getroost, kan worden gezegd, dat het op zo bijzondere leestgeschoeide betononderzoek in Nederland aan de verwachtingenheeft beantwoord.Op velerlei gebied werd de kennis verruimd en het inzicht ver-diept als resultaat van dit speurwerk, dat slechts kon worden uit-gevoerd dank zij de financi?le middelen, die in ruime mate terbeschikking werden gesteld, en de daadwerkelijke drang totonderzoek bij zo vele technici.Het verslagjaar was niet alleen vanwege het jubileum belangrijk,maar ook omdat niet minder dan 5 nieuwe publikaties aan de seriebestaande rapporten konden worden toegevoegd, te weten :No. 20 'Onderzoek naar het effect van beugels in gewapend-betonkolommen bij gebruik van staal QR 24'No. 21 'Meetmethoden op de bouwplaats'No. 22 'Weerbestendigheid van beton'No. 23 'Onderzoek van de samenwerking van geprofileerd staalmet beton'No. 24 'Betonplaten onder geconcentreerde lasten'.De herdruk werd ter hand genomen van rapport 16A + B van deCommissie A4 'Betonplaten onder geconcentreerde lasten', waar-van ook een editie in de Engelse tekst ter perse staat.Het aantal nieuw te entameren onderzoekingen, ofschoon kwan-titatief niet erg opvallend, verdient toch speciale vermelding,omdat met het onderzoek naar de arbeidseconomie bij beton-constructies een geheel nieuw terrein wordt betreden; de bete-kenis van dit onderzoek voor de gehele bouwnijverheid kanmoeilijk worden overschat.Voorts werd nog ingediend een voorstel tot onderzoek naar deberekeningsmethoden van diverse soorten licht(gewicht) betonen kon bovendien steun worden verleend bij de instelling door deStichting Verftoepassing van een commissie 'Verf op beton'Onze erkentelijkheid gaat uit naar de Stichting Cement-Centralevoor Nederland (C.C.N.), de Bond van Aannemers in het Bouw-bedrijf (B.A.B.), de Algemene Vereniging voor de IJzerhandel,een aantal fabrieken van hoogwaardig staal met name Kon. DemkaStaalfabrieken N.V., Torstaai N.V. en N.V. Kon. Rott. Beton enAann. Mij. v/h Van Waning en Co., de Stichting Bouwresearch ende Vereniging van Systeembouwers, waarvan geldelijke bijdragenvoor onderzoekingen mochten worden ontvangen.Als sluitstuk voor het jaar 1961 werd op 23 januari 1962 wederomeen Researchdag in het Kurhaus te Scheveningen gehouden. Deopkomst voor deze belangrijke dag was, zoals steeds, zeer groot.Het Bestuur van de C.U.R. kwam in het verslagjaar acht maal invergadering bijeen.Aan allen die hun medewerking hebben verleend aan het georga-niseerde betononderzoek zij hier nogmaals dank gebracht.In totaal werden 421 rapporten verkocht. Het bleek dat voor-namelijk rapport no. 9 'Vergelijking plasticiteitsberekening metde n-methode bij zuivere buiging' en rapport no. 19 'Tempera-tuureffecten in zware betonconstructies ten gevolge van dehydrateringswarmte van cement' aftrek vonden.De rapporten no. 8, 10, 12 en 13 zijn uitverkocht.StuvoIn 1961 telde de studiegroep 58 leden; het bestuur bleef ongewij-zigd en was dus als volgt samengesteld:voorzitter: dr. ir. G. F. Janssoniussecretaris: J. M. L. Trouw, ing.penningmeester: ir. A. S. G. Bruggelingleden: C Verruyt (namens de B.V.), dr. ir. B. VisserAcht maal werd vergaderd, waarbij onder meer de Keuringsvoor-schriften voor draad en strengen van hoogwaardig staal, de Con-cept-Richtlijnen voorgespannen beton (R.V.B. 1962) en het rap-port van de Stuvo- Stupr?-Prefabricage commissie voor het F.I.P.-congres te Rome werden behandeld.Er werden excursies gehouden naar Frankrijk (29 mei tot en met2 juni) en Duitsland (16 en 17 oktober); samen met de Groupe-ment Belge de la Pr?contrainte naar Roermond en Herstal en naarde Spuisluis in het Haringvliet.Stupr?Deze studiekring bestond uit 38 leden, verdeeld over de groepenPrincipes Prefabricage, Constructieve verbindingen Licht(gewicht)Beton en Voorspanning bij Prefabricage.Het bestuur had de volgende samenstelling:voorzitter: ir. J. J. de Jongsecretaris: ir. M. Goutpenningmeester: ir. A. C. Krijnleden: C. Verruyt(namensdeB.V.),dr.ir.B.VisserDaar elke groep 7?8 maal vergaderde, werden dus in totaal ruim30 vergaderingen gehouden. Dit betekent, dat de studiekringPrefabricage hard heeft gewerkt. Onderwerpen van studie warenonder meer vervoersproblemen, seriegr?otte en kostprijs, maat-afwijkingen, wanneer prefabricage, voegen in gevelconstructies,verbindingen, licht(gewicht) betonproeven, de bezwijkveiligheiden de economie van statisch bepaalde voorgespannen liggers tenopzichte van statisch onbepaald gemaakte voorgespannen liggersen de invloed van kruip en krimp op de laatste constructies. Dezestudie is bedoeld als bijdrage voor het F.I.P.-congres te Rome.Controle BetonmortelbedrijvenNa uitgebreid overleg tussen de Stichting Cement-Centrale Ne-derland, de Vereniging van Betonmortelfabrikanten en de Beton-vereniging werd in de laatste maanden van 1961 besloten, datir. N.J. Rengers de overname van de keuring en controle van debetonmortelbedrijven daadwerkelijk zou voorbereiden.Het nodige personeel werd aangezocht en alles werd gereed-gemaakt om tijdig alle belanghebbenden bij de 'fabrieksbeton'van de veranderingen op de hoogte te brengen.BesluitEen speciaal waarderend woord zij gewijd aan de StichtingCement-Centrale Nederland, de Bond van Aannemers in deBouwnijverheid en de Bond Van Betonwarenfabrikanten, doorwier financi?le steun bovengenoemde activiteiten voor een be-langrijk gedeelte mogelijk waren.De secretarisA. M. WitteCement 14 (1962) Nr. 3I68