Met het begrip rijpheid kan het verband worden gevonden tussen desterkteontwikkelingende verhardingstemperatuur. Deze methode wordt vooral gebruikt bij versnelde verharding,waarover uitgebreid is gepubliceerd in Cement 1979 nr. 9. Onder rijpheid wordt verstaan hetprodukt van de verhardingstijd in uren en een functie van de verhardingstemperatuur,uitgedrukt in ?C.h. Wordt in een grafiek het temperatuurverloop tijdens de verhardinguitgezet tegen de tijd, dan is volgens Saul de rijpheid gelijk aan het oppervlak tussen dewerkelijke temperatuurcurve en de lijn van -10 ?C (de referentielijn). Voor dit project isechter de referentielijn proefondervindelijk vastgesteld op -8 ?C, in plaats van -10 ?c.In de koude periodes blijken de gevonden druksterktecijfers uit de rijpheidsmetinghogerteliggen dan die worden gevonden met de proefkubussen. Er wordt thans ontkist bij eengemiddelde kubusdruksterkte van 15N/mm2. Door deze parallelmetingkan de cyclustijdvoor de bekisting beter worden bewaakt. Een stimulans om ermee door te gaan.Hevel in deGrevelingendamAls meerwerk op het bestek voor de Kram-mersluizen realiseert bouwcombinatie DeKrammer eveneens de hevel in de Grevelin-gendam. Deze hevel wordt gebouwd vlaknaast de aansluiting van de Philipsdam opde Grevelingendam (zie figuur 3 in het arti-kel van ing.C.A. van 't Hoog). De FlakkeeseSpuisluis, zoals de hevel officieel heet,wordt de grootste betonnen hevel van Ne-derland, met een capaciteit van maximaal100 m3/sec. Dit kunstwerk is noodzakelijkom de zuurstofhuishouding van het Greve~Iingenmeer te bevorderen. De doorspoelinggebeurt in combinatie met de spuisluis in deBrouwersdam. Daarnaast dient de doorlaatmede het zoutgehalte in het oostelijke bek-ken van de Oostersehelde op peiIte houden,als daar in 1986 ten gevolge van 'de storm-vloedkering een gereduceerd getij ontstaat.Door deze spuisluis als hevel uittevoeren, isvoor het watertransport slechts weinig ener-gie nodig en wordt bespaard op bewe-gingswerken. De kokers worden door pom-pen vacuum gezogen, waarna het watervanzelf blijft stromen, uiteraard afhankelijkvan de waterhoogten. Andersom, door hetaanbrengen van overdruk, wordt een wa-terslot verkregen.De kokers zijn gebouwd in twee series vanelk 3 kokers met een doorsnede van 3,20 x3,20 m2. Voor het verkrijgen van een zoveelmogelijk luchtdichte constructie wordt dehevelknie uitgevoerd in voorgespannen be-ton (in 3 richtingen voorgespannen).Voor de uitvoering van het werk is een ge-deelte van de weg over de Grevelingendamtijdelijk omgelegd. In de voordit werk geslo-ten overeenkomst is ook de bouw van eenviaduct opgenomen, waarmee een ongelijk-vloerse kruising wordt verkregen met deweg die over de Philipsdam moet komen.Totale kosten voor deze bijkomende wer-ken: f 8775000 (excl. BTW).Cement XXXIV (1982) nr. 4 214