W.F.Eversrapporteur CUR-commissie 14 Het mechanisme van deregenpenetratieVerslag van CUR-commissie 14, 'Voegen', uitgebracht tijdens de /6e Researchdag van deCUR op 5 maart jI.U.D.C. 693.5.012.43:620.1Proeven op voegen in betonVerticale en horizontale voeg volgenshet open principeOnderzoekingsgebiedCommissie 14Het mechanisme van de regenpenetratie is slechts een enkel facet van het onderzoekings-gebied van de Commissie 14. De penetratie van water in een voeg kan het gevolg zijnvan ??n van de volgende factoren:a. Capillaire werkingDe juiste grens van de voegbreedte waarbij deze werking nog optreedt, is niet geheelnauwkeurig vast te stellen. Gebleken is echter wel, dat bij een breedte groter dan 2 mmgeen capillaire werking meer optreedt. Voor alle zekerheid verdient het aanbeveling alsgrens 5 mm aan te houden.b. PompwerkingDeze werking ontstaat bij een gesloten waterfilm langs de gevel en bij drukverschillentussen de buitenlucht en binnenzijde van de voeg. Door een goede ventilatie van de voegis water-doordringing op deze wijze onmogelijk.c. ZwaartekrachtDit effect is in principe alleen van invloed op de horizontale voegen. Reeds een lichteopstand of helling is voldoende om deze invloed te elimineren.d. Statische drukDoor deze invloed kan alleen water in de voeg doordringen indien in het inwendige vande voeg onderdruk bestaat. Ook hier behoeft geen schade te ontstaan indien de juistevoorzorgen zijn getroffen, te weten in de verticale voegen een ontspanningshol en bij hori-zontale voegen een voldoend hoge opstand. Hierbij kan worden opgemerkt dat een op-stand met een helling groter dan 60? en hoger dan 6 cm volkomen zeker is.e. Kinetische energieDit heeft alleen betrekking op enkele op- of invallende regendruppels. Deze dringen alleendiep naar binnen als zij loodrecht op de voeg waaien en hebben slechts een beperkteinvloed. Zij kunnen evenwel door een zeer eenvoudige kering worden tegengehouden.Cement XX (1968) nr.9362Een van de vele alternatieven wat betrefthet materiaal voor de lucht- en dewinddichtingAansluitend aan deze 5 factoren komen nog enige punten naar voren die van grote in-vloed zijn op de weg die het water naar en in de voeg volgt.Bij verticale voegen komt de grootste watertoevloed door zijdelings toevloeien. Dit kanoplopen tot 7 maal de hoeveelheid die direct op de voeg valt. Door een simpele opstandlangs de voegranden zou dit te vermijden zijn.Alle water dat in de verticale voeg doordringt heeft de neiging om bij iedere scherperand (speciaal bij een ontspanningshol) loodrecht omlaag te stromen.Bij horizontale voegen heeft de oppervlakstructuur van de betonvoeg sterke invloed opde doordringingsdiepte van het water in de voeg. Een grotere gladheid van het beton of eensiliconenbehandeling vermindert de indringingsdiepte aanzienlijk. Dit spreekt zeer sterk bijgevelplaten van lichtbeton.De invloed van de oppervlakstructuur van de gevelplaten blijkt niet zo belangrijk te zijn.Een grove of poreuze oppervlakstructuur zal weliswaar vertragend werken op het ontstaanvan een waterfilm doch dit niet verhinderen.Ten opzichte van het voorkomen van de combinatie van regen en wind, dient opgemerktte worden, dat regens met een grote intensiteit in het algemeen met weinig of geen windgepaard gaan, terwijl de duur ervan zeer beperkt is. Hiertegenover staan dan regens van lageintensiteit die meestal met sterke wind gepaard gaan en vaak van lange duur zijn.Het mechanisme van de regenpenetratie, alsmede het stromingspatroon van het regenwatervoeren eigenlijk vanzelf naar de meest ideale voegconstructie. Dit is dan een zgn. open voeg.Het principe van deze open voeg berust alleen op een luchtdichte afsluiting achter in devoeg, aangevuld met een dichting tegen invallende regen aan de voorzijde. Tussen deze beideafdichtingen bevindt zich een op de buitenlucht geventileerde ruimte met een ontspan-ningshol. In de horizontale voeg komt hier dan nog een voldoend hoge opstand bij, terwijlde regendichting achterwege kan blijven.Daar deze voegvorm het toelaat als voorste dichting een zeer eenvoudig profiel toe tepassen, is het raadzaam de ontspanningsholten per plaathoogte naar buiten afwaterenduit te voeren, waardoor tevens de ventilatie verzekerd is.Bij grotere of hoge gevels is het aan te bevelen de ventilatieruimte van de voeg ter plaatsevan de hoeken en de dakrand van het gebouw af te dichten (windzuiging) en dit in degevel op regelmatige afstand ook te doen, indien het gebouw aan grote windbelastingenis blootgesteld (drukverschillen in de gevel), daar anders in de voegen een onderdruk kanoptreden.De luchtdichte afsluiting achter in de voeg dient met de nodige zorg te worden uitgevoerd,hoewel bij een goede voegventilatie een gering percentage luchtlekkage geen nadelige in-vloed heeft.Voor luchtdichting worden meestal schuimplasticstroken, neopreenprofielen of opgeplaktefoli?n gebruikt.De regendichting v??r in de voeg bestaat meestal uit neopreen strippen of profielen, ookwel metalen strippen of veren.Ook is het mogelijk om hier een goedkoop en gemakkelijk te vervangen kit toe te passen.Deze kit scheurt dan wel, doch bij een juiste toepassing van het voegprincipe behoeft ditniet te schaden.De uitgevoerde detailproeven van de commissie bevestigen deze stellingen. Proeven opware grootte zijn in uitvoering om deze inzichten af te ronden, speciaal met het oog opfouten in de uitvoering.Welke eisenstellen wijaan eenREDACTEURvan hettijdschrift'CEMENT'?In verband met vertrek van een van onze redacteuren zoeken wijeen middelbaar technicus -- HTS-afd. Weg- en Waterbouwkunde ofBouwkunde-- die ambities heeft in de richting van de journalistiek.Wij kunnen hem een werkkring vol afwisseling bieden, binnen hetraam van de betontechniek weliswaar, maar dan in de meest uitge-breide zin van het woord.Als redacteur wordt men eerder dan anderen geconfronteerd metde aard en omvang van de huidige research, met het realiseren vanmoderne betonconstructies, het ontwikkelen van bouwtechnieken enz.Een groot deel van zijn taak zal worden ingenomen door bureau-werk-zaamheden zoals het onderhouden van contacten met auteurs, hetredigeren van artikelen, bestuderen van buitenlandse litteratuur, e.d.Daarnaast echter, geven het bezoeken van vergaderingen en hetdeelnemen aan technische excursies en congressen in binnen- enbuitenland aan deze functie een aantrekkelijke gevarieerdheid.Van serieuze gegadigden wordt ge?ist dat zij belangstelling hebbenin de betontechniek en een energiek karakter bezitten. Uiteraardzijn een goede uitdrukkingsvaardigheid in geschrift en een represen-tatief optreden naar buiten noodzakelijke kwaliteiten, terwijl ookSollicitaties moeten worden gericht aan:Verkoopassociatie Nederlands Cement,Herengracht 507, Amsterdam.Cement XX (1968) nr.9 363