Een schoorsteenvan 260 m hoogte260 m hoogte ziet men er niet van af; maareen diameter van bijna 21 m ook nietbybeatu85' ..odarretaft wamingDoorsnede over buitenschacht en de drierookkanalenTer vergelijking: de Big Ben is 98 m, detoren van het Londense Hoofdpostkantoor is190 rn hoog en de Drax schoorsteen 260 rnCement XXII (1970) nr. 1In Drax, gelegen op ca. 30 km ten oostenvan Leeds (Engeland) bouwt men momen-teel aan een grote elektrlclteltscentrale diein de toekomst uiteindelijk een vermogenzal gaan leveren van 4000 MW. In 1972 moetde centrale voor de eerste fase gereed zijnom dan 2000 MW te produceren. Daartoe is4 miljoen ton kolen aan brandstof nodig.Tot dit omvangrijke complex behoort ookeen 260 m hoge schoorsteen, uitwendigediameter ruim 26 m, waarvan de dimensiesduidelijk blijken bij een vergelijking met tweebekende Londense torens, nl. de Big Benen de onlangs gebouwde toren voor hetLondense Hoofdpostkantoor.Voor de bouw van de onderhavige schoor-steen zijn 18 000 m3beton en 2500 ton wa-peningsstaal verwerkt.De fundering bestaat uit zes holle cilin-drische caissons van ca. 6 mindiameter enruim 21 m hoog. Deze caissons ondersteu-nen de aanzet van de schoorsteen die uit-wendig in plattegrond de vorm van een re-gelmatige zeshoek bezit; de aanzet is aande binnenzijde cilindrisch.Zoals tegenwoordig bij hoge schoorstenenvaker voorkomt, fungeert de buitenschachtin feite alleen als draagconstructie, tezamenmet de 10 verdiepingsvloeren binnenin. Deafvoer van verbrandingsgassen geschiedtvia drie rookkanalen die elliptisch in door-snede zijn met stralen van 9 en 13,5 m. De-ze vorm heeft het voordeel van een gun-stige ruimteverdeling binnen een cirkelvor-mige schacht. De betonnen rookkanalen29werden tegelijkertijd met de buitenschachtmet behulp van glijbekisting opgetrokken inononderbroken storten van ruim 21 m. Elkekanaalsectie eindigt ter plaatse van de ver-diepingsvloeren die bestaan uit een balk-rooster, gevormd door een drie-armigehoofdbalk en een randbalk.De hoofdbalk is op drie plaatsen door mid-del van rubber op consoles in de schacht-wand opgelegd.De 21 m lange secties van de rookkanalensteunen op deze vloerconstructies, waarbijgrote zorg besteed werd aan de verbindingvan de secties ter plaatse van de vloeren.Ten einde een voldoende afdichting te ver-krijgen zijn de kanaalwanden daar voorzienvan een stalen buitenmantel, terwijl enigeflexibiliteit mogelijk is.De ononderbroken glijwerkzaamheden na-men over een hoogte van 21 m ca. 55 urenin beslag.Ten behoeve van de ontwerpberekeningenwerd een modelproef verricht om na tegaan wat de invloed van windkrachten zijn.Bij de afmetingen en vorm van de onder-havige schoorsteen moet men rekenen opwindsnelheden tot 150 km/uur. Onder dezeomstandigheden is een beweging van detop van 90 cm en meer te verwachten.De cilindrische vorm van de schacht werdgekozen met het oog op het turbulente ka-rakter van de winddruk. Daardoor was hetmogelijk om de aerodynamische weerstandterug te brengen tot 670 tf. Red.