In april 1999 werd Mebin Rotter-dam om advies gevraagd door hei-bedrijf Nederveen. Bij het makenvan grondverdringende palenmet tijdelijke buis, deden zich opeen aantal plaatsen in de slappebodem bij Rotterdam problemenvoor.Gebruikelijk is dat veel palen indat gebied een lengte krijgen van18 tot 24 m. Nadat de stalen buisis ingeheid en de wapening isingehangen, wordt met de kubelhet beton in de buis gebracht.De valhoogte is groot en als meteen standaardbetonspecie wordtgewerkt, is de kans op ontmen-ging van de specie aanwezig.Na aanbrengen van het betonwordt de stalen buispaal getrok-ken (fig. 1). Als de laatste beton-specie gestort is en de buis hele-maal verwijderd wordt, kan hetgebeuren dat de specie niet opde gewenste hoogte is. Er kanbetonspecie in de slappe bodemzijdelings zijn weggeperst. Hetgebeurt regelmatig dat vanaf hetmaaiveld betonspecie moet wor-den bijgevuld om de paal ophoogte te krijgen.Bovendien kan de `paalkop' doorde wijze van storten een ont-mengd mengsel vertonen. Doorde hoge storthoogte en de massavan het beton, kan er water uit debetonspecie worden geperst watzich naar boven werkt. Er treedtsedimentatie op. Juist de paalkopmoet voldoende sterkte bezittenom op verder te bouwen.Om deze problemen te vermij-den, wordt in de betoncentraleveel aandacht besteed aan de sta-biliteit van het speciemengsel.Uitgaande van sterkte- en milieu-eisen wordt een mengsel nage-streefd met:? een lage water-cementfactor;? een goede gradering van hettoegepaste toeslagmateriaal;? toepassen van een fijnercement of een sneller verhar-dend cement.Bij onvoldoende resultaat, komende volgende aanpassingen inbeeld:? lager consistentiegebied(lagere wcf, meer samenhangin de specie, maar een lagerestortcapaciteit);? hoeveelheid fijn materiaal(extra zand/vulstof) in hetmengsel vergroten;? vervangen van grind door lichttoeslagmateriaal.N a a r e e n n i e u w p r o d u c tToch waren de genoemde maat-regelen in een aantal gevallen nietafdoende.VandaardatNederveenen Mebin Rotterdam opnieuwwensen en mogelijkheden heb-ben doorgenomen.Uiteraard hebben daarbij de erva-ringen van andere heibedrijveneveneens een rol gespeeld.Geconcludeerdwerddatdehomo-geniteit van het mengsel alle aan-dacht moest krijgen. Een goedgegradeerd materialenpakket iseen eerste vereiste, maar het moetgedurende transport op de bouw-plaats en het overslaan en lossenvanuit de kubel samenhang be-houden.Uit een aantal proefnemingenbleekdatpolypropyleenvezelseengunstige uitwerking op de specie-stabiliteit hebben, uitgaande vaneen goed mengselontwerp.Aan de vezels werden de volgendeeisen gesteld:? er mocht geen of weinig extrawater nodig zijn bij toevoegingvan de vezels, omdat de verbe-tering (vezels) door meer waterteniet gedaan zou worden;? de vezels moesten eenbeperkte lengte en diameterhebben en voor een effectievevergroting van het specifiekeoppervlak van de betonspeciezorgen;? mengbaarheid van de vezelsmoest goed zijn, geen klont- ofnestvorming en gemakkelijkte doseren.Het leidde tot de keuze van poly-propyleenvezels met dispersie-coating,geproduceerddoorFiber-C o n s t r u c t i e & u i t v o e r i n gU t i l i tei t sb o u wBetere betonpaal met Fund-MixSinds de zomer van 1999 heeft Mebin een nieuwe loot aan haar produc-tenprogramma: Fund-Mix. Dit speciale betonmengsel is ontwikkeld omtegemoet te komen aan de wensen van producenten van in de grondgemaakte betonpalen. Wat waren de problemen, hoe is daarop gereageerd,welk product is ontwikkeld en wat zijn de eigenschappen?1 | Principe in de grond gevormde palen met stalen buiscement 2000 364C o n s t r u c t i e & u i t v o e r i n gU t i l i tei t sb o u wcement 2000 3 65mesh. De coating draagt bij aaneen goede vezelverdeling tijdenshet mengproces.Dosering: 900 gram per m3, ver-pakt in zakken met deze massa.De vezels worden op een laatmoment in de menger op de cen-trale aan de specie toegevoegd.Het leidt niet tot langere meng-tijden.E e n p r o d u c t m e t l o u t e rv o o r d e l e n ?De ervaringen die tot nu toe metFund-Mix zijn opgedaan, zijnpositief.Teruggaan in consistentie (van cg3 naar 2) heeft een langere stort-tijd tot gevolg. Heeft gewonebetonspecie in slappe lagen deneiging om tijdens het trekkenvan de stalen buispaal grond teverdringen en zo tot een hogerbetonverbruik van wel 25 tot 30%te leiden, de verliezen bij Fund-Mix beperken zich tot enkele pro-centen en leiden tot een beterbeheerste paalvorm dankzij degrotere samenhang van de specie.Fund-mix heeft bovendien posi-tieve gevolgen voor de paalkop.Die zal vaker dan voorheen uitgoed beton bestaan waarbij geenontmengingisopgetreden.Dusiseen hogere kwaliteit het gevolg.Als een gevormde paal niet aparthoeft te worden nagestort, bete-kent het tijdwinst.Verder is gebleken dat de Fund-Mix-specie gemakkelijker uit destalen buispaal lost.Inmiddels is door Mebin Rotter-dam al ruimt 10.000 m3Fund-Mixgeleverd (foto 2). Uiteraard is dekeuze van de betonspecie medeafhankelijk van de kwaliteit vande aanwezige grondslag. Hoeslechter de ondergrond, wat uitsonderingsrapporten blijkt, hoeeerder de keuze op Fund-Mix zalvallen. Dat is zonder meer hetgeval als uit grondonderzoekconusweerstanden volgen lagerdan 1 MPa.Al met al zijn de voordelen daad-werkelijk aanwezig en die wegenop tegen de hogere prijs (per m3)van de betonspecie. Het is de kwa-liteit van de paal die doorslag-gevend is.E i g e n s c h a p p e nDe verwerkbaarheid van Fund-Mix betonspecie is afhankelijkvan de vraag van de afnemer.Geleverd wordt in de consisten-tiegebieden2en3.Dankzijdetoe-voeging van polypropyleenvezelsis de mengselstabiliteit hoog.De volumieke massa en het lucht-gehalte zijn gelijk aan die vannormale betonspecie.De invloed van de vezels op dedruksterkte en de splijt-treksterk-te is te verwaarlozen.Mebin is verrast over het snellesucces van dit in korte tijd ont-wikkelde product. Voordeel waseen duidelijke probleemstellingen een snelle keuze van dehoek waaruit de oplossing moestkomen: de betontechnologie.Verderisdegoedesamenwerkingtussen de vestigingen (in dit gevalRotterdam) en de afdeling techni-sche adviezen (ATA) vruchtbaargebleken. Het betekent al met aldat alle vestigingen van Mebin inNederland inmiddels Fund-Mixin hun leveringspakket hebbenopgenomen. sPieter Spits2 | Vullen van de paal, ooktijdens het omhooghalenvan de stalen buis