Methoden ter verbetering van deRIJKWALITEIT van CEMENTBET0NWEGENBij niet geheel Ingewijden, dus het gros van de weggebruikers, be-staat de mening, dat cement-betonwegen volmaakt effen zijn.Ingewijden In de wegenbouw weten wel beter. Men behoeft boven-dien de betonverhardlng bij avond maar eens In de lichtbundel vande auto te bekijken, om met de onder die vlakke belichting sterk,,vergrote" oneffenheden te worden geconfronteerd. De oneffenheidvan de betonverhardlng en dus de rijkwalltelt van het wegdek kan,zoals wel bekend is, ongunstig en hinderlijk worden be?nvloed doorde dwarsvoegen, hetzij doordat:deze voegen tengevolge van de afwerking iets hoger liggen dande verdere verharding;de voegvulling door het uitzetten van de platen boven de voeguitsteekt;de platen bij de voegen ten opzichte van elkaar zijn verzakt.Door elke van deze oorzaken, of door hun samenwerking, ontstaanvoor de automobilist hinderlijke kleine stoten, waarvan de hinder nogwordt versterkt door het irriterende effect van de met korte tussen-pozen steeds weer gevoelde prikkels. Dergelijke prikkels zijn tochvoor de daarvoor gevoelige weggebruiker onaangenamer dan daonregelmatig verdeelde oneffenheden van een asfaltbetonverhardingen zelfs van de meestal nog grotere oneffenheden van de klinker-verharding;Metingen van de effenheid van cementbetonverhardingen hebbenreeds aan het licht gebracht, dat sommige met moderne afwerk-machlnes gemaakte betonverhardingen In effenheid achter staan bijvooroorlogse ,,uit de hand", dat wil zeggen met pneumatischestampers en met de handrlj, afgewerkte verhardingen.In het 3anuarl-nummer 1951 van Roads and Road Construction wijdtR. H. H. Kirkman, B.Sc, Ph.D., A.M.I.C.E., van het Road ResearchLaboratory, Department of Scientific and Industrial Research, een uit-voeiig en belangwekkend artikel aan de methoden ter verbeteringvan de rljkwalltelt van cement-betonwegen, waaraan het volgendewordt ontleend.Ook In Engeland hebben metingen gedurende de laatste Jareu aan-getoond, dat de rljkwalltelt van machinaal afgewerkte betonverhar-dingen over het algemeen niet zo goed is als van met de handafgewerkte verhardingen.Merkwaardigerwijs werd geconstateerd, dat met verschillende typenafwerkmachines gemaakte verhardingen van goede oppervlaktekwa-lltelt waren en dat geen van de onderzochte machines ongeschiktwas om een goed eindresultaat op te leveren. Deze wetenschapleidde tot de conclusie, dat een beter resultaat zou kunnen wordenbereikt door een scherpere contr?le op de verschillende bewerkingenvan het betonmengsel. Onderzocht werden:1. de manier, waarop het beton v??r de spreldmachine wordt gestort;2. de verwerkbaarheid van het beton;3. de nauwkeurigheid, waarmede de bekisting en de ioopralls vande machine worden gesteld;4. het aantal malen van het passeren en de wijze van werken vande afwerkmachine.tek. 1De beschouwde betonwegB.4265 bij St. Athan, Gla-morganshire, tussen Cardiffen Swansea (South-Wales)(tek. 1), was 2,9 km (9500 ft)lang en 6,71 m (22 ft) breeden bestond uit twee weg-helften, elk breed 3,35 m(11 ft). De betonplatenwaren 18,3 m (60 ft) lang,met dwarsvoegen zonderschljnvoegen. De dikte be-droeg 20,3 cm (8"), meteen bovenwapenlng op 5,1cm (2") onder het opper-vlak.De samenstelling en demenging van het betonworden in het artikel uit-voerig beschreven, evenalshet transport, de afwerk-machines, de bekisting ende wijze van verwerken.Het zou te ver voeren, eenen ander hier volledig overte nemen.Het vermelden waard Is hetonderzoek, dat werd ingesteld naar de verschillende wijzen waarophet beton in de betonplaten werd gestort v??r het afwerken.Onderzocht werd het effect van de manier van spreiden van hetbeton en wel door de ladingen betonmengsel op vijf verschillendewijzen v??r de spreldmachine te storten. De methoden van stortenzijn voor vijf platen hiernaast aangegeven (tek. 2).Verder werd het effect van de methode van afwerken van de ver-schillende machines onderzocht, alsmede het effect van de verwerk-baarheid van het beton en van de nauwkeurigheid van het stellenvan de bekisting.De hopen voor de onderlaag zijn aangegeven met getrokken lijnenen de hopen voor de bovenlaag met streeplijnen. Volle ladingenzijn gearceerd, halve ladingen zijn ongearceerd.De rljkwalltelt van het algewerkte betonvlak werd beproefd doormiddel van de multl-wheel-profliometer. Deze profilometer kon alleenworden gebruikt op het beton, nadat dit was verhard. Teneinde hetbetonoppervlak te kunnen meten, zolang het nog zo plastisch was,opdat de effenheid kon worden verbeterd, werd de wet-surface-profilometer ontworpen, bestaande uit een stijf frame met dezelfdewielbasis als de afwerkmachine.type e. volle ladingen voor de onderlaag en halve ladingen voorde bovenlaag In dlagonaalsgewljs liggende hopen gestortDe resultaten van de metingen van de op verschillende wijzen ge-storte en afgewerkte betonplaten kunnen in de volgende zes con-clusies worden samengevat.1. De effenheid van het afgewerkte betonoppervlak hangt at vande elfenheid van het spreiden. De minste onregelmatigheden wordenverkregen, wanneer kleine hopen van ongeveer 3/4 m3(1 cu.yd.)betonspede worden gestort van belde zijden van de plaat, op on-geveer gelijke afstanden.Wanneer het beton slechts van ??n zijde van de plaat was gestort,.waren de onregelmatigheden aan die zijde van de plaat belangrijkgroter dan aan de andere zijde. Wanneer het mengsel op die manierwas gestort, was het nodig, de hopen vrij dicht bij elkaar te houden.Als de hopen elkaar enigszins overlapten, kon honigraat-vormlngworden vastgesteld aan de onderkant van de plaat.2. Wanneer het beton matig werd gespreid, kon de rljkwallteltworden verbeterd door een mengsel van zeer lage verwerkbaarheld.Vochtigere mengsels waren moeilijk te behandelen, leidden tot hettoenemen van de onregelmatigheden en tot honlgraatvorming aande onderkant van de plaat.3. Het verwijderen van onregelmatigheden wordt steeds moeilijkermet elke voorbijgang van de afwerkmachine. De beste rljkwallteltwerd bereikt, wanneer de met de wet-surface-profllometer aange-geven onregelmatigheden werden verwijderd gedurende de tweedevoorbijgang van de afwerkmachine. Verhoging van het gewicht vande frontbalk van de afwerkmachine met 230 kg (500 lb) gaf betererljkwalitelten, zelfs bij matige spreiding.4. Zelfs bij eerste kwaliteit vakmanschap en goed toezicht, kan on-gelijke afstelling en bevestiging van de bekisting oorzaak zijn vaneen onregelmatigheldsindex van 40--47 cm/km (25--30 ln/mlle). HetIs gewenst, verbetering te brengen In de bekisting en de wijze vanbevestigen en richten.5. uitgaande van de juiste spreldtechniek, de beste verwerkbaarheidvan het betonmengsel, stevige en accuraat bevestigde bekisting enlooprails, is er geen reden, waarom betonverhardingen niet met deallerbeste rljkwalltelt zullen zijn te maken.Gestreefd moet worden naar een type spreldmachine, welke eenuniform gespreid mengsel v??r de afwerkmachine legt en naar eensteviger model bekisting en rail, evenals naar een stevigere bevesti-ging van belde.6. Het wordt van belang geacht een apparaat, dat de onregelmatig-heden registreert, te verbinden aan de afwerkmachine. Hierdoor zalde man, die de machines bedient, kunnen worden geholpen In hetverbeteren van de rijkwaliteit. Ir. F. KANSTEIN88 Cement 3 (1951) Nr 5-6tek. 2. verschillende methoden van spreiden van het beton-mengsel aangevende de ligging van de hopen betonin de platentype a. volle ladingen voor onder- en bovenlaag in hopen op on-gelijke afstanden van ??n zijde van de riibaan gestorttype b. volle ladingen voor de onderlaag en halve ladingen voorde bovenlaag In hopen op ongeveer gelijke afstanden van??n zijde van de rijbaan gestorttype halve ladingen voor onder- en bovenlaag op ongeveergelijke afstanden van beide zijden van de rijbaan gestorttype d. halve ladingen voor de onderlaag In hopen dwars op delengteas en halve ladingen voor de bovenlaag op ongeveergelijke afstanden van beide zijden van de rijbaan gestort
Reacties