Enkele nieuwe werken inVoorgespannen beton*door Dipl.-Ing. G. Baar1. Onderslagbalken voor kapspanten te Urmond-LVoor de Houthandel Gebrs. Nohl-mans te Urmond moesten bestaandekapspanten van haar houtopslag-plaatsen worden verhoogd. Tege-lijkertijd wenste men de vele voorhet bedrijf hinderlijke houten stutten(steeds onder elk spant h.o.h. 4 m1)te verwijderen. Onder deze kap-spanten moesten hiertoe onderslag-balken worden geplaatst met liefstzo groot mogelijke- overspanningzonder nochtans een al te grote con-structiehoogte te verkrijgen, daarook het dwarsverkeer van hal naarhal moest blijven en zelfs verge-makkelijkt diende te worden. Ookmochten de te maken liggers nietboven de kilgoten uitsteken, daardeze ongehinderd voor waterafvoermoesten worden gebruikt. Tenslottewas een statisch onbepaalde raam-constructie ongewenst, daar het be-treffende bouwterrein zeer onder-hevig is aan zakkingen t.g.v. mijn-schade (de laatste jaren b.v. reedsmeer dan 1 m1gezakt). Dit allesleidde er toe, een voorgespannenbetonconstructie toe te passen,waarvan hier een k?rte beschrijvingmet enkele foto's volgt. De ruimtevoor de zagerij, een totale opper-vlakte van ca 25 x 36,50 m werd inde lengte ondersteund door tweeliggers van 36,50 m vrije overspan-ning. Boven op deze liggers r?stende dakspanten, waarvan de beidezijdelingse een spanwijdte van 10 m1en het middenspant een van 5 m1hebben. Aansluitend aan en parallel*) Zle ook Cement 19-20 (1950), blz. 418-426.met deze grote ruimte bevinden ziehnog enige loodsen met een over-spanning van ca 12 m, waarvanvoorlopig alleen voor het laatste ge-deelte in totaal 6 stuks van derge-lijke onderslagbalken zijn vervaar-digd, waarvoor echter een vrijeoverspanning van 22 m voldoendewerd geacht. De grote balken, totnu toe in Nederland de grootstevrije overspanning in voorgespan-nen beton, zijn ter plaatse ge-st?rt, daar het minder economischwas om voor slechts twee van dezeenorme liggers een aparte zwarehijsinstallatie te maken, afgeziennog van het feit dat tijdens de bouwde ondergelegen ruimte benut moestfig. 1. doorsnede van beide typen balkenblijven voor houtopslag. De door-snede van deze, zowel als van de22 m1lange balk met de wapeningvindt U aangegeven in tek. 1. De6 balken van 22 m werden op degrond gestort en na het verhardenen voorspannen op de reeds gereedgemaakte kolommen gemonteerd.De kolommen hebben een vrij grotevoet, voldoende gedimensionneerdvoor opneming van ook zijdelingsekrachten door wind e.d. De balkenwerden gest?rt in houten bekistin-gen. Nadat een bekisting voor eender grote balken nogmaals voor detweede was gebruikt, werd deze naeen kleine verandering geschikt ge-maakt voor de 6 andere korterebalken.Zeer droog gestort beton (W.C.F.== 0,35) en electrische naaldtrillersmaakten het mogelijk, dat de zijde-lingse bekistingschotten reeds de-zelfde dag van het st?rten kondenworden verwijderd.De balken werden gespannen enverankerd volgens het systeem Bla-to n-Magnel. Door de kabels l?ngshet d?nne lijf te spannen werd eenuiterst lichte en economische con-struetie verkregen. Ter plaatse vande knikpunten van de gebogenkabels werden voor de opnemingvan de verticale opwaarts gerichtekrachten aan het lijf kleine ribbengestort.Het spannen van de draden ge-schiedde steeds met twee persenfoto 2. balk (l = 36,5 m) afgestort en gespannenfoto 3. balkoplegging van dezelfde balkkabels reeds beschermd; kabelverankeringen nog niet volgestorttegelijkertijd, ??n aan elke kant vanhet lijf, om'te vermijden dat de inhorizontale richting vrij slappe balk,door een eenzijdige voorspanningvan een gehele kabel, zijdelings zouuitknikken. Die gedeelten van dekabels, welke door van tevoren ge-spaarde kanalen in de eindblokkenliepen, werden op de gebruikelijkemanier ge'injecteerd.Het overige gedeelte van de kabel,zichtbaar gespannen l?ngs het balk-lijf, werd na het aanbrengen vaneen kleine bekisting met een fijn-korrelig beton omhuld. Door tijdenshet st?rten hiervan de gespannendraden in trilling te brengen werdook voor deze kabelomhulling eenzeer goed en dicht beton vervaar-digd, hetwelk tevens uitstekend aanhet balklijf hechtte, zoals latereslagproeven uitwezen. De foto's2--5 geven U tenslotte een overzichtvan de gemaakte balken.Door de Directie van de Staats-mijnen in Limburg werd onlangsbesloten nabij het hoofdgebouw teHeerlen een ondergrondse garagete bouwen ten behoeve van de stal-ling van haar autopark. Teneindetevens het voor het hoofdgebouwzeer urgente autoparkeerprobleemte verlichten, lag het in de bedoelinghet dek van deze ondergrondse ga-rage als parkeerterrein te benutten.De voor de bouw van deze garageuitgenodigde aannemers werden inde gelegenheid gesteld, naast hetontwerp van de bouwafdeling derStaatsmijnen, een variant ontwerpte oftreren.Tenslotte werd aan N.V. BetonbouwDura als laagste inschrijfster debouw van de garage opgedragen,waarbij door haar voor het dek eenconstructie in voorgespannen betonwerd voorgesteld en uitgevoerd,waarbij het kabel- en verankerings-systeem Blaton-Magnel werd toe-gepast.De garage beslaat een totaal opper-vlak van 20 x 30 m, waarbij 20 m1deverlangde kolomvrije overspanningis. L?ngs de twee k?rte zijden grens-de het te maken gebouw onmiddel-lijk aan beiendende percelen, waar-van tijdens de bouw de fundatiesgelijktijdig moesten worden onder-vangen. Van de beide lange zijdenliep de achterkant op k?rte afstandvan het niet diep gefundeerde hogetuingebouw, een 3 verdieping hoogkantoorgebouw van de Staatsmij-nen. De voorkant grensde onmid-dellijk aan de druk bereden straat,welke niet mocht worden afge-sloten.Met de door de aannemer gekozenconstructie kon met de voorgesehre-ven vrije hoogte (min. 2,70 m1nabijde balkopleggingen) een minimumaan totale kelderdiepte worden be-reikt, hetgeen met de bovengenoem-de bijkomstige omstandigheden vangroot belang was. T.o.z. van eenvlakke betonboog of een raamspantmet trekbanden werd dan ook ca50--60 cm in totale hoogte gewon-nen. De nuttige belasting van dedakvloer, tevens latere parkeer-ruimte, bedroeg -- behalve een rij-vloerafwerking van in cement ge-legde betontegels -- 500 kg/iri2.De uitgevoerde vloer bestond uit-eindelijk uit in het werk gest?rtevoorgespannen betonbalken, h.o.h.2,12 m1, met aan deze balken aan-gestorte vloer, dik 9 cm. De balkenwerden vrij en scharnierend opge-legd op de kelderwanden. Penantenof versterkingen onder de balk-opleggingen kwamen niet voor,waardoor de inwendige kelderruim-te ook l?ngs de wanden geheel vrijwas. Voor opneming van de hori-zontale gronddruk rustten de kel-derwanden aan de bovenzijde tegende genoemde spanbetonliggers enaan de onderzijde tegen de kelder-vloer.Een overzicht van het werk metenkele constructiedetails geven foto7 en tek. 6.Daar montage van vooraf gereed-gemaakte balken in de gegeven om-standigheden was uitgesloten, werd-- zoals reeds gezegd -- besloten deliggers in het werk te st?rten. Ditbracht tevens het v?ordeel mede,dat de tegelijkertijd gest?rte vloerals bovenflens van de balk konworden medegerekend. Daar voorde verlichting in de vloer kleinestroken glastegels moesten wordeningestort, werd de flensbreedtehierdoor beperkt en vastgesteld opin totaal 0,80 m. De kabels (voorelke ligger 2 stuks van 32 ? mm,boven elkaar geplaatst) werden inkokers geplaatst van 1 mm dik plaat-staal, waardoor de kabels vrij ble-ven van het later te st?rten beton(zie foto 7).Zachtstaalwapening kwam alleenvoor in balkeinden over ca 1 meterlengte.Het beton werd zeer droog gestorten met behulp van een drietal elec-trische naaldtrillers verdichten debovenzijde van vloerplaat nogmaalsmet electrische plaattrillers. De be-reikte betonvastheden waren zeergoed, n.l. ruim 500 kg/cm2na 28dagen.Na het spannen der draden werdende overgebleven holle ruimten vande kabelkanalen op de gebruikelijkewijze ge'injecteerd.Voor het gezicht was aan elke balkeen porring gegeven van 3 cm. Doorde voorspanning kwam hierbij nogeen verhoging van ca 2 cm.Een proef belasting op een der bal-ken uitgeoefend (met de totale nut-tige belasting) gaf als grootste door-buiging slechts 3 mm.De ondergrondse ruimte wordt viaeen vrij steile afrit langszij van hethoofdgebouw bereikt. Ten einde ijs-afzetting op deze met 10 cm zwarebetontegels bestrate afrit te ver-mijden, werd hieronder horizontaalover de gehele lengte en breedte,een slangvormige verwarmingslei-ding gelegd, die op de centrale ver-warmingsinstallatie van het hoofd-gebouw is aangesloten.Cement 3 (1951) Nr 3-4 51II. Ondergrondse garage van de Staatsmijnen in Limburg te Heerlenfoto 8. interieur van de garage overdwars foto 9. interieur in lengterichtingAan de voet van de helling bevindlzich een grote met zware roostersafgesloten goot voor verzamelingvan het aflopende hemelwater. On-der de garage-keldervloer bevindtzich nog een pompenkelder, waaropgenoemde regenafvoer en de bin-nenleiding voor het schrobwaterzijn aangesloten.Langs de lange zijden van de garagebevinden zieh vrij hoge smalle troit-toirs, welke tevens dienst doen alsstootrand voor de te plaatsen auto's.Langs een der langswanden zijn eenaantal kort bij de vloer uitmonden-de stalen kokers bij het plafond aan-gesloten op een van een Ventilatorvoorzien afzuigkanaal ten behoevevan de afvoer van het schadelijkekoolmonoxyde.De verlichting vindt plaats doormiddel van een twintigtal tussen debalken opgehangen eenvoudige pen-dels. Bovendien geven de reeds ge-noemde glastegels in het dek vol-doende verlichting overdag, daar degarage immers alleen bestemd isvoor stalling en niet voor werk-plaats.De ruimte wordt bij de afrit afge-sloten door een stalen, electrischbewogen ,,overhead" deur.In de tegenovergestelde hoek kan degarage door een branddeur en eenbetontrap in noodgevallen wordenverlaten.Foto's 8 en 9 geven een goede in-druk van de ongetwijfeld fraaieruimte.gedeelte van het bovenaanzicht met enkele details dwarsdoorsnede52langsdoorsnede tek. 6. ondergrondse garage van de Staatsmijnen te Heerlen
Reacties