Beeldende kunst in samenwerking met de architectuurWerken van Han Hulsbergendoor ir. H. G. J. Schelling, arch. B.N.A.De gedachte, de monumentale kunsten op ruimere schaal in dearchitectuur toe te passen, begint langzamerhand bij de archi-tecten veld ce winnen.Bepaalde regelingen van de overheid maken voor verschillenderepresentatieve gebouwen en ook voor kleinere bouwwerkenbeeldhouwwerken, wandschilderingen, glas-in-lood, reli?fs, mo-zaiekwerken en nog talrijke andere versieringen mogelijk.Het is daarom van belang de architecten en andere belanghebben-den op de hoogte te houden van allerlei technische mogelijk-heden, die deze monumentale kunsten bieden.Dit is de reden waarom, na het artikel van H. op de Laak in nr.1-2 van deze jaargang1), opnieuw de aandacht wordt gevraagdvoor artistieke resultaten, die door kunstenaarshand met cementen beton kunnen worden bereikt.De grote belangstelling, die ook van de zijde van de opdracht-gevers gaande is voor de monumentale kunsten, blijkt allerwegeen maakt voorlichting zowel voor de architecten als voor hetpubliek tot een groeiende behoefte.Met het oog op het bovenstaande wil dit artikel de volle aandachtvestigen op het werk van de kunstenaar Han Hulsbergen teBlaricum, die in september van het vorige jaar in de kunstzaalHamdorff te Laren een uitgebreide expositie had en wiens werkover enige tijd ook in het Stedelijk Museum te Amsterdam tezien zal zijn.Hulsbergen is al gedurende een groot aantal jaren met het be-proeven en toepassen van allerlei betonbehandelingen bezig enweet daardoor precies wat hij met beton kan doen. Hij is nietalleen schilder, hij is ook beeldhouwer en graveur, maar hetmeest nog is hij een veelzijdig ontwerper, die over een grotemate van fantasie beschikt.1) H. op de Laak. 'Cementbeton ?n de kunst'. Cement 9 (1957) Nr. 1-2Hij is begonnen met sgraffitto-achtige muurschilderingen infraaie pastel-achtige tinten, kleine panelen die zich bovendienkenmerken door een uiterst glad oppervlak. Daarnaast zijn inzijn werkplaats beton-reli?fs ontstaan, in heldere kleuren (rood --blauw -- wit -- geel), met vrije vormen, in grote rechthoekeningedeeld, zodat als het ware voegen worden aangeduid, waar-langs de reli?fs zouden kunnen worden begrensd om ze --op hetatelier gemaakt-- ter plaatse up het bouwwerk te kunnen samen-voegen. Deze reli?fs worden vanzelfsprekend in horizontale standgereed gemaakt en kunnen later in plaatvorm tegen de te ver-sieren wand worden bevestigd. Een herhaling van dergelijke een-heden kan een verrassend levendig decoratief geheel vormen(zie foto's I en 2).De kunstenaar vervaardigt ook betonnen raamvormen, voorzienvan onregelmatige openingen, die hetzij als open decoratievevullingen worden toegepast, hetzij voorzien van pasgemaaktedikke gekleurde glassoorten al; ramen diensi kunnen doen (foto 6).Van een van de sgraffitto-achtige schilderingen geeft foto 5 eenindruk. De reproduktie toont echter alleen het boeiende lijnen-spel, maar kan U helaas de gevoelige pastelkleuren niet latenwaarderen.Dat het ajour-reli?f ook een veel vrijere behandeling mogelijkmaakt toont foto 7, waarin de vulling van het betonnen raamgeheel uit grillige bladvormer bestaat.Gevelplaten in beton laten een oneindig aantal mogelijkhedenvan abstracte vormen toe, die door het kiezen van op elkaar af-gestemde frisse kleuren een uiterst levendig geheel vertonen.Foto 3 geeft hiervan een interessant voorbeeld. De absoluut houd-bare verven geven de waarborg, dat het werk in de buitenluchtniet zal verbleken, terwijl door een juiste toepassing van toeslag-materialen een fijne verzorging van het beton-oppervlak te berei-ken is, waarvoor Hulsbergen veel gevoel bezit.foto /. betonreli?f, mei aanduiding van voegen, waarlangs de gevelptaat kan worden verdeeldfoto 2. betonreli?f in gekleurd betonfoto 4. profetenkop, ca. 90 cm hoog, vrije plastische vormfoto 3. muurdecoratie met zeer krachtige kleurenfoto 5. glad glanzend oppervlak in rood, groen, blauw en grijs, alswandschildering toe te passenfoto 6. betonnen sierracm in rood beton, als open venstertoe te passen of van glas te voorzienHet grote werkstuk, dat hij in Utrecht ten behoeve van deSpinozaschool van architect Schenk heeft vervaardigd, is eenuiterst sterk voorbeeld van zijn kunnen. Het bij de entree vandeze school tegen een blauwe wand geplaatste reli?f met zijnsprekende kleuren, betekent voor dit gebouw een belangrijkeverrijking, die hier aan de monumentale kunst is te danken.Van dit vrijere plastische werk geven de foto's 4 en 8 een denk-beeld. Het is een lust om te zien, hoe prachtig gaaf dit beton is af-gewerkt en hoe volmaakt onaantastbaar het er uit ziet,Hulsbergen is thans in zi n werkplaats bezig aan twee sterke,meer dan levensgrote abstracte figuren, waar ik grote waarderingvoor heb.Als U in zijn atelier komt zut U nog tal van dingen zien, die in ditartikel niet zijn beschreven of aangeduid, maar die U zeker deovertuiging zullen geven da: hier een man met een rijkdom aanidee?n aan het werk is, die in samenwerking met een architectwaardevolle werkstukken tot stand kan brengen. Uit een derge-lijke samenwerking kan nog veel goeds geboren worden.foto 7. betonnen sierraam met blad-motief foto f. paardekop, ca. 80 cm hoog, ingroen en wit gekleurd beton184Summary p. 206Sommaire p. 206Zusammenfassung S.206Coment 9 (1957) Nr. 5-6
Reacties