NEN 3880toelichting prof .dr.ir .A.S.G.B ruggeling, ing.J.P.StramanTH -Delft,Vakgroep Betonconstru cties Notaties(voorzover dezeafwijken van NEN 3880) inditartikel Berekenen endetailleren van constructie-onderdelen (IX) Verbindingvaneen console vangewapend beton aan eenwand 1.OmschrijvingEen console wordtverbonden aaneenwand, diezich inhet verlengde vandeconsole bevindt. Afhankelijk vanuitvoering, gietbouw of prefabricage, zaleen horizontale stortnaadof een voeg inde wand aanwezig zijn(indedikwijls nagenoeg ongewapende wanden) ter hoogte van debovenkant vandeconsole (fig. 1). 'tcsu,m 'tcsu t-- Istart naad gemiddelde aan" hechtspanning bij bezwijken karakteristieke aan­ hechtspanning bij bezwijken I d verankeringslengte Materialen Betonkwaliteit B22,5 Staalsoort FeB400 Afmetingen Beschouwd wordt de console zoalsbehandeld indeel IVvan deze serie (Iit. 1,paragraaf 5.2), metafmetingen Ix b xh =600 x400 x400 mm 3 . 2.BelastingenDe karakteristieke belastingenopdeconsole zijn: Fv=124,4 kN en Fh=12,4 kNo 3.WapeningsconstructieDehorizontale lusstavenwordeninde wand verankerd. Indedagzijde vandewand wordt verticale wapening aangebracht voorhetopnemen vande krachtenuitde console. Inde wand zelfzijnplaatselijk verticalehaarspelden nodigvoorhetopnemen vanverticale trek­ krachten dieontstaan indien(nog)geenomlaaggerichte belasting op dewand werkt, die deze trekkrachten kancompenseren. 1Console aaneen wand stortnaad L--.-- 2Krachtenspel Cement XXXVII (1985) nr.1 4.RekenmodelHet krachtenspel inde console metwand kanalsvolgt worden omschreven (fig.2): a.De verticale belasting Fvop deconsole draagt op hetoplegmateriaal. Dezebelasting werkt als drukkracht Fvinverticale zin tot hethart vandeluswapening inde console. De afmetingen van de'drukkolom' No1zijn gelijk aandeafmetingen vanhetoplegvlak. b.Ontmoeting verticaledrukkracht -horizontale lus- drukdiagonaal. Voordeze ontmoeting gelden devolgende uitganspunten: 1.De hoek avan dedrukdiagonaal methethorizontale vlakmoet liggen tussen 40° en 50°. 2.De afmetingen vandedrukdiagonaal volgenuitde afmetingen vanhetoplegmateriaal en van dehoek a. c.De trekkracht Ns1in de horizontale luswapening wordt achter in dewand verankerd op aanhechting. Delengte waarover destaaf in de wand wordt ingebetonneerd moettenminste gelijk zijnaan I stu +0,5 a1' - d.De verankering van detrekkracht Ns1geschiedt overdeverankeringslengte I SIU' Daaruit re" sulteert eenbrede drukdiagonaal metdrukresultante No2' De drukkracht No2maakt inhet knooppunt 0evenwicht metdekrachten No3en No1' De resultante vandekracht No2inde brede drukdiagonaal maakteenhoek metdetrekkracht Ns1'Deze hoekmoet eengrootte hebben tussen40°en50°. Een enander betekent dat in deverankeringszone vandeluswapening eenomlaaggerichte kracht Ns2moetwerken uit hetoogpunt vankrachtenevenwicht. Deze omlaaggerichte krachtkanzijn: 1.Een gedeelte vande ter plaatse inde wand werkende drukkrachten, veroorzaaktdoorbelas­ ting uiteen bovengelegen wand ofvloer. 2.Een trekkracht, diein ter plaatse aantebrengen haarspelden wordt opgewekt. Ditgeval is van belang indiendeconsole zichaandebovenzijde vandewand bevindt en terplaatse dus weinig ofgeen belasting aanwezig is(fig. 3).Dit laatste doetzichregelmatig tijdensde uitvoering voor.Mendenke hierbij aandewoningbouw, wanneer de bovengelegen wand en vloernognietaanwezig zijn en debalkonplaten terwillevaneen eenvoudige uitvoering(giet­ bouw) vrij snel nahet verharden vandewand op deconsoles wordenaangebracht. Indat geval zijnhaarspelden noodzakelijk. 61 +---- I stort naad haars elden I -- NB. In de praktijk hebben zichregelmatigproblemen voorgedaan. Hetverdient daarom vooral ook aanbeveling om de staven in de wand naar beneden af te buigen ondereen hoek van ±10·. Daardoor voorkomt men dat de staven in de kritischeuitvoeringsfase niet goed in hetbeton zijn verankerd. e. De horizontale trekkrachttengevolge van Fhmaaktevenwicht met de ter hoogtevan de luswapeningin de wandingevoerde trekkrachtNet. Dezetrekkracht moetdoorde wand naar de ondergelegen constructiewordenafgevoerd. 5. Dimensionering (fig. 4) De verankeringslengte van deluswapening wordt inverband met deplaatsvan de stortnaad berekend voor het geval van bovenstaven(zie Iit. 2). 3Plaatsinghaarspelden 4Detaillering van dewapening I I I I I -- 3lussen -- -- 0=60 mm "esu.m =(0,020' +0,122)' 22,5 +0,4, 60/12-0,7 = 6,3N1mm 2 = 0,67 x 6,3 = 4,2 N/mm 2 In hetbezwijkstadium bedraagtdestaalspanning in de lussen 292 N/mm 2 ? Is t u = (292 . 12); (4 . 4,2) = 209 mmo De verankering van deluswapening begint achterdeinvloedszone van debelasting uit de console. Deze zone strektzich uit over een lijn 0,5 al= 100 mmo Delengte vanlusstaven achter dedagzijde van de wand bedraagtcirca310 mmo Dehorizontale beugels 8 mm die in de consoleaanwezig zijn, wordenover een lengtevan 240 mm in de wandverankerd. 6. Toetsing aan NEN 3880 (VB 1974/1984) Het hier gekozen model biedtgeenaansluiting bij NEN 3880. Literatuur1.L.Toepoel,Berekenen endetailleren vanconstructie-onderdelen(IV), Console vangewapend beton; Cement nr. 6 1984, blz. 381-383 2.A.S.G.Bruggeling, Berekenen endetaillerenvanconstructie-onderdelen (I), Verankering van wapeningsstaven; Cementnr. 3 1984, blz. 178-181 Technisch nieuws Stabiliteit CD20 bouwsysteem opware grootte beproefd Op 18 juni 1984 is in Woudenbergeen unieke stabiliteitsproef uitgevoerdop eengebouw­ deei, uitgevoerd in het CD20 bouwsysteem. Deze beproeving isuitgevoerd om aan te to­ nen dat de stabiliteitvan eendergelijk ge­ bouw kan worden ontleendaan het systeem van buigstijve verbindingen tussen de ko­ lommen en vloerplaten. Het prefab bouwsysteem CD20 isuitvoerig beschreven inCement 1982 nr. 4. Het be­ staat uit twee typen standaardelementen, nl. betonkolommen 20 x 20 cm 2en voorge­ spannen vloerplaten van 240 x 720 cm 2 ,met een dikte van 20 cm. Tot voor kortwerd de stabiliteit verzorgddoorhetgebruik van be­ tonwanden, schorenofgewapend metsel- Cement XXXVII(1985) nr. 1 werk, omdat deverbinding tussenkolommen en vloerplaten als eenscharnier beschouwd moest worden. Vanaf het eerste projectin 1980 is steedsweergebleken datgesloten wanden vervelende obstakelszijn in een open bouwsysteem. Daarom is alspoedig gezocht naar een momentvaste kolom­ vloerverbinding, waarmee destabiliteitvan het gebouw kanworden verzekerd. Na aanvankelijk terleurstellende resultatenis door grondige studieenbeproeving een deugdelijke oplossing gevonden.InCement 1983 nr. 12 blz. 828 is het principeervan be­ schreven. Om alle geïnteresseerdenin het CD20 bouwsysteem van dedeugdelijkheid 62 1Opstelling van destabiliteitsproef op het gebouwdeel uitgevoerdin CD2D te overtuigen is in juni 1984 een proefop wa­ regrootte uitgevoerd. Debeproeving stond onderleiding vanir.J.J.M. Font Freide van Raadgevend Ingenieursbureau ir.E.J.A. Corsmit BVen is door circa75 denbijgewoond (foto 1). Voor de beproeving isuitgegaan van een ge­ bouw mettwee bouwlagen met een minimale gebouwdiepte van 14,40 m. De krachtenin de verbindingen zijnvooraf berekend en het