Verkeerd en goed in de betonbouw (//)door Kolonel b.d. P. W. Scharroo Slechte voorbeelden zijn een betereleerschool dan goede voorschriften.De belangstelling, welke hel eerste artikel vandeze rubriek1) heeft getrokken Is een bewijs,dat het doel van deze artikelenreeks om opeenvoudige wifze kort de aandacht te vestigenop fouten, welke bij het uitvoeren van beton-werken worden gemaakt, waardering heeftgevonden. Enkele buitenlandse tijdschriften,o.m. Der Baumarkt, namen het artikel over enuit de lezerskring werden verschillende mede-delingen ontvangen over fouten, welke bij hetmaken van gewapend beton werden waarge-nomen. Vooral dit laatste is van belang.Zoals reeds in de Inleiding van het eersteartikel werd opgemerkt, kunnen voorbeeldenvan het verkeerde, al zijn deze nog zo een-voudig, dikwijls meer uitwerken dan goedevoorschriften. Het wijzen op dergelijke voor-beelden zal dan ook ongetwijfeld algemeenten goede kunnen komen aan het makenvan beter beton. Verdere mededelingen uit delezerskring worden in verband hiermede steedsgaarne tegemoet gezien.Enkele van de toegezonden opmerkingen warenmeer vragen om inlichtingen en kondon beterschriftelijk worden afgedaan. De overige mede-delingen zuilen geleidelijk worden behandeld.1. AFBLADDEREN EN STUIVENVAN EEN BETONVLOERVerkeerdVan drie zijden werd gewezen op ge-breken in betonvloeren in de vorm vanscheurtjes, afbladderen, e.d. en bij eenvan de vloeren ook op hinderlijk stuiven.De laatste vloer werd ter plaatse onder-zocht. Inderdaad werden in deze vloer(zie de afbeelding) scheurtjes waargeno-men, terwijl hij op verschillende plaatsenwas afgebladderd.Het bleek, dat bij de vervaardiging dezevloer, nadat de betonspecie was opge-steven, bedekt werd met een pleisterlaag,dik ongeveer 2 cm en naar maatdelenbestaande uit 1 portlandcement op 2zand. Als gevolg van het verschillendcementgehalte ontstonden bij tempera-tuurwisselingen in de vloer en in depleisterlaag ongelijke volumeverande-ringen, welke leidden tot scheurtjes enplaatselijk loslaten van de pleisterlaagonder de verkeersbelasting. Of aan denabehandeling voldoende zorg werd ge-wijd, moet op grond van hetgeen mijwerd medegedeeld, worden betwijfeld.Het stuiven van de vloer werd door devervaardiger ,,natuurlijk" toegeschrevenaan het cement, dat voor het maken vande vloer werd gebruikt. Het is merkwaar-dig, dat bij elke fout in een betoncon-structie onmiddellijk wordt gemeend, datde oorzaak bij het cement ligt. De hoe-danigheid van de tegenwoordig in dehandel gebrachte cementen is echter vandien aard, dat mag worden vastgesteld,dat wel uiterst zelden het cement zelf,doch in den regel steeds een onoordeel-kundig gebruik hiervan, oorzaak van ge-breken in het beton kan worden.Zo bleek in het onderhavige geval, dathet stuiven het gevolg was van een tegroot watergehalte in de betonspecie,waardoor het beton een te geringe weer-stand tegen afslijting kreeg. Ook moestworden toegegeven, dat niet de nodigezorg was besteed aan de nabehandeling.Onvoldoende bescherming tegen zon hadte snelle uitdroging ten gevolge, zodatde betonspecie, welke niet genoeg natwas gehouden, niet behoorlijk kon ver-harden.GoedNeem bij het maken van een betonvloer1) Zie Cement 4 (1952) Nr 17-18384het volgende in acht:1. Zorg vooral voor een gelijkmatigeverdeling van het cement over devloerdoorsnede. Vervaardig de vloerin ??n laag van betonspecie van de-zelfde samenstelling.2. Goede samenstellingen zijn naar maat-delen portlandcement, zand en grind,1:1?:2? (100 kg portlandcementop 200 kg zand en 320 kg grind) of1:1?=2? (100 kg portlandcementop 230 kg zand en 300 kg grind).3. Gebruik als aanmaakwater alleenzuiver, zoet water. Beperk met hetoog op de dichtheid, de sterkte en deweerstand tegen afslijting van het be-ton, het watergehalte tot de hoeveel-heid, welke nodig is voor de bindingvan het cement en om de betonspeciete kunnen verwerken.4. Beperk het gehalte aan fijn zand totde hoeveelheid, welke nodig is voorde vertinning van de grove toeslag-korrels en voor het opvullen van detussenruimten tussen de grove korrels.5. Breng op de vloer geen pleisterlaagaan. De beste en minst kostbare af-werking is voorzichtig doorschurenvan het vloeroppervlak, zodra de be-tonspecie een weinig is opgestevenen deze nog voldoende veerkrachtigis. Hierbij voorkomen, dat grindkorrels,welke zich aan het oppervlak van devloer bevinden, los raken.6. Besteed de uiterste zorg aan de na-behandeling. Houd de vloer nat metzuiver, zoet water, zodat de verhardingregelmatig kan doorgaan en beschermhet vloeroppervlak tegen uitdrogen enweersinvloeden.2. OVERMATIG TRILLEN VANEEN BETONNEN WANDVerkeerdEen betonnen wand, welke waterdichtmoest zijn, zat bij het ontkisten vol grind-nesten. Grovere toeslagmaterialen warennaar beneden gezakt; tussen de stavenvan de wapening was grind blijven han-gen en waterig mortel was naar bovengekomen. De gebreken waren van dienaard, dat herstellen niet mogelijk was.De enige oplossing bleek, dat tegen delekke wand een nieuwe, doch nu water-dichte wand werd aangebracht.Met opzet worden geen namen genoemdvan het werk en van directie en aan-nemer, terwijl ook geen foto van dezewand wordt gegeven, aangezien dezeartikelen een onpersoonlijk karakter dra-gen en zij uitsluitend beogen voorbeel-den te zijn van gemaakte fouten.Bij het bestuderen van deze wand konslechte vloerworden vastgesteld, dat de uitvoerder deoorzaken van de gebreken terecht toe-schreef aan de wijze, waarop in opdrachtvan de directie het trillen van de be-tonspecie moest geschieden. Er moest opzeer kleine, onderlinge afstanden veel telangdurig worden getrild en ten slottewerd opdracht gegeven daarna nogeensflink tegen de bekistingen te kloppen.Bovendien was de fout gemaakt, dat detrilnaald werd gebruikt om de betonspeciebinnen de bekistingen te verdelen en eenweinig samen te drukken.GoedDoelmatig trillen van betonspecie is eenbelangrijk vraagstuk, dat eigenlijk in eenafzonderlijk artikel uitvoerig zou moetenworden behandeld. Thans slechts de vol-gende aanwijzingen:1. Laat alleen trillen door in deze be-werking geschoolde arbeiders.2. Gebruik de trilnaald nooit om de be-tonspecie binnen de bekistingen ophaar plaats te brengen.. Dit leidt totbeschadiging van de trilnaald.3. Te trillen betonspecie moet een kleinwatergehalte hebben, iets natter danaardvochtig, zodanig dat bij langzaamuittrekken van de trilnaald, het galin de betonspecie zich weer langzaamsluit. Natte betonspecie kan niet wor-den getrild.4. De te trillen laag betonspecie moet30 cm of meer dik zijn. De trilnaaldmoet door de te verdichten laag nogongeveer 10 tot 20 cm diep in dehieronder liggende, reeds verdichtelaag worden gebracht, teneinde eengoede aanhechting tussen de lagenonderling te verkrijgen en cementsaus,welke op de onderste laag aanwezigis, in de nieuwe laag te verdelen.5. De duur van het trillen houdt verbandmet de vochtigheidsgraad van de be-tonspecie en de frequentie van detrilnaald.In het algemeen moet het trillen wor-den voortgezet, totdat luchtbellen op-stijgen en zich een cirkelvormig be-grensd, effen en gesloten vlak vaneen taaie, plastische betonspecie heeftgevormd. Overmatig trillen op een-zelfde plaats geeft ontmenging, brengtgrote hoeveelheden mortel naar bovenen dringt grove toeslagkorrels op zij.6. De onderlinge afstanden tussen detrilplaatsen zodanig kiezen, dat dewerkingssferen elkander even over-overlappen.7. Gedurende het trillen de staven vande wapening niet aanraken.Cement 4 (1952) Nr 23-24
Reacties