BETON IN DEdoor arehileel A. J. KrophoIIerJuist een eeuw geleden vond J o-seph Mo n i er , de foen 26-jarige tuinmansknecht in de Oran-gerie van Versailles een middelom de zware houten bloembak-ken, die sinds de beroemde tuin-architect van Lodewijk de Veer-iiende, L e N o t r e, in gebruikwaren, te vervangen door lichtereen toch minstens even sterke,waardoor het versjouwen hem ge-makkelijker viel. Weinig vermoed-de hij, dat zijn vinding een ingrij-pende invloed zou hebben in debouwvakken, waar de door hemvoor de bloembakken toegepasteconstructie van door ijzeren vlecht-werk yersterkt beton toen schrij-ver dezes voor 50 jaar zijn archi-tectsloopbaan begon, nog trouwwerd betiteld met Monierwerk, eennaam die er weer langzamerhandis uit gegaan. Doch gewapend enongewapend heeft beton als bouw-materiaal in onze tijd terrein ge-wonnen en bij vele constructies ophet land heeft het beton somtijds,evenals dit met de natuursteen ge-beurt, een schilderachtig patinaverkregen, die wellicht ook tegen-standers van de grijze cementkleurzieh met het materiaal zal doenverzoenen.Ook bij kleinere toepassingen vanbeton in tuinen ziet men het op-pervlak van het beton in de loopder jaren stilaan veranderen ennuance verkrijgen. Stukken betonvoor 25 jaar in schrijvers eigentuin als traptreden en tuinpad ver-werkt (zie de foto's 7 en 8) zijnhem daar het levendige bewijsvan.Wanneer dus, zoals thans in Enge-land wordt getracht, door de Ce-ment and Concrete Association(an Organisation for improving andextending the uses of concrete) omallerlei soort park- en tuinutensi-lien in beton te doen maken, isdaar niets tegen, mits men hetmaar niet al te houterig doet, wantin de natuur is bijna niets star-geo-metrisch; alles wat te stijf en testrak is van vorm en te egaalvankleur disharmoni?ert hier; ,,rustiek"(dat Iandelijk betekent) is juist hetomgekeerde.Of de Association er overal in ge-slaagd is dit harmonische in de na-tuur te bereiken, is een vraag diehier nu niet alles toe doet. Zeker iser naar gestreefd en zijn de voor-beelden (de foto t/o blz. 41 en defoto's 1 -6 en 9-10), die zij geeftin de door haar uitgegeven ,,Gar-den construction sheets" sugge-stief genoeg om Nederlandse ont-werpers op een eigen idee te doenkomen.
Reacties